Саңырауқұлақтар мен балдырлар

1-кезең

Саңырауқұлақтар мен балдырлар
10
Балдырлардың жасыл,қызыл және қоңыр болуының себебі неде?
(хромотофорларының құрамына байланысты)
20
Қоректенуіне байланысты саңырауқұлақтар неге гететрофты болып есептеледі?
(барлық саңырауқұлақтарда пластидтері болмайды)
30
Ең улы саңырауқұлақ.Оның уының әсері он-он екі сағаттан соң
байқалады.Бұл саңырауқұлақтың 0,02-0,003г уы адамды өлтіріп жібереді (Боз
арамқұлақ)
40
1929 жылы бірінші рет А.Флеминго табиғи саңырауқұлақ анықтады(пеницилл)

50
«Теңіз орамжапырағы» деген атпен адамның қалқанша безінің жұмысын
жақсарту,құрамында йоды бар қоңыр балдыр (Ламинария)
60
Бұл жібі бір қатарға орналасып тұщы су қоймаларында тіршілік ететін
хроматофорасы жасушада оралма тәрізді балдыр. (Спирогира)
70
Бұл ғарышта болған,ол түзген крахмалдан бактериялардың көмегімен май
алып, одан энергия алу көзделіп отыр.(хлорелла)
80
Ағаштардың сабағында өсетін пішіні малдың тұяғына ұқсас саңырауқұлақ
(Діңқұлақ)
90
Астық дақылдарының,жүгерінің дәндерінде,кейде сабағында үгітілп тұрған
қара тозаңдар өсімдікті зақымдайды Паразит саңырауқұлақты ата. (Қаракүйе)
100
Қытай мен Жапонияда арнайы табиғи жағдайда жақын ортада өсіріп,көкөніс
есебінде тамаққа пайдаланады. (Порфира)

Таңғажайып өсімдіктер
10

Соқыр адамды танитын өсімдік

30
Халық медицинасында буын ауруын емдеуге пайдаланады.Шөл, шөлейіт және
сортаң жерлерде өсетін өсімдік

40
Олар лас ауадан өзге еш нәрседен жасканбайды.Ауада күкірт және өзге
ластағыштар болса,олар тіршілігін жояды.
50

Бұл өсімдіктің гүлінің ені 3 метр,салмағы 10кг.Ғажайып гүл өте әдемі
болғанымен иісі өте жағымсыз. (Раффлезия)

60

Ағаштың ұзындығы 110 метр, ал жасы 3500 жыл! Ертеректердеде оның дінінде
үй және автокөліектер өтетін жол салынған.Алып ағашты ата (Секвойя)

70 Бунақденелілерді аулау құралына айналған жапырақтар (Шыбынжұт)

80
Бұл ағаштың бұршаққыны қақыраса-ол тұқым себу мерзімі,жемісі піссе Жаңа
жылдың келгені уақыт пен ауа райын болжайтын өсімдік
90

Ең ірі жемісті егін дақылдарынан алады.Бұл асқабақ тұқымдас өсімдіктің
жемісінің салмағы 90 кг дейін болады. (асқабақ)
100
Биіктігі 20 м-ден артық, діңі өте жуан (диаметрі 4—10 м)
гүлі жарқанаттар арқылы түнде тозаңданады (Баобаб)

Жұмбақтар

Жүрсе де құс болып
Жұмыртқа тауып
Құсаң да “Ұш” деп
Ұшпайды..............

Тамыры жерге көмілген
Желегі төгілген
Бағыма жылда егілген
Палауға қосып жедіңде,
Атың оның дедің бе
(Сәбіз)

Жап-жасыл бояу боянып
Күнмен бірге оянып,
Қыздырынып жатқаны
Жүздеген тонға оранып
Жапырақ өскен аямай
Атын қойма таба алмай?!
(Орамжапырақ)

Өзі сақ,өзі ұсақ
Шықылықтап тұрмайды
Өсекшіге ұқсап
Құйрығы ұзын ала,
Бұл қандайқұс бала?
(Сауысқан)

Оранған алпыс шекпенге
Өседі үйде ексең де
Тұздық пен бірге
Кәне, кім атын біледі?!
(Пияз)

Қайталап атымды
Ән салып аламын
Кез келген ұяға
Жұмыртқа саламын
(Көкек)

Көк шалғынды аралайды
Көк орамға қонады
Қанаттарын қағады
Көлден рахат алады

Екі көзі шырадай.
Түнде жарық береді.
Қараңғыда қапысыз
Құмырсқаны көреді (Үкі)

Қанаты бар құстай-ды
Бірақ,көкке ұшпайды.
Су астында тұрағы,
Сонда тірлік қылады

2-кезең

Құстар

1. Бойы 3м-ге,салмағы 100кг-ға мықты аяқтарымен сағатына 60-70 шақырым
жылдамдықта жүгіретін құсы (Африка түйе құсы)

2. Зоология ғылымының құстарды зерттейтін саласы (Орнитология)

3. Олжасын да негізінен,ауада ұстайды,ұшып кетіп бара жатып су ішеді және
су бетіне тиіп өтіп шомылады.(Қарлығаш)

4. Ертегілердің кейіпкері құйрығы айыр құс (Қарлығаш)

5. Ағаштар діңіне жорғалап жүріп тіршілік етеді,ешуақытта жерде
жүрмейді,ағаштардың қабығы астынан бунақденелілерді теріп жейтін құс
(Тоқылдақ)

6. Оңтүстік Америкада биіктігі 170см,салмағы 50кг-ға дейін жететін
Америка түйеқұсы (Нанду)

7. Бұдан 150 млн жыл бұрын тіршілік еткен құс (Археоптерикс)

8. Бірігіп ұя салатын,жауын сезгенде бар дауысымен қиқулап,басқа құстарды
көмекке шақыратын құстар(Торғайлар)

9. Құстардың дене температурасы нешеге тең (42-44оС)

10. Кептер бір минутта тыныш тұрғанда 26 рет,ал ұшқанда неше рет тыныс
алады? (400рет)

Хайуанаттар бағы

1. Көп елдерде бұл құсты-бейбітшілік нышаны,
ал,француздар оны «ұшатын тышқан» дейді .( Кептер)

2. Мықты және ірі жануар,салмағы 800кг келеді.Екі түрі кездеседі.Суда
жақсы жүзеді және сүңгидіал,қыс мерзімінде ұйқыға кетеді( Аю)

3. Бүкіләлемдік жануарларды қорғау қорынын белгісі ақ-қара
«бамбукті аю». (Панда)

4. 152 жылға дейін тіршілік ететін денесі мүйізді сауытпен
қапталған жайбасар жануар (Тасбақа)

5. Қазақстан Қызыл кітабына тіркелген терісінен бағалы үлбір беретін
жыртқыш аң (Құндыз)

6. Шөл де тіршілік ететін көзін құм түсуден қорғайтын үш қабатты қабағы
,екі қабат кірпігі бар жануар. ( Түйе)

7. Ұшуға бейімделген адамдар есіте алмайтын жоғары толқынды
ультрадыбыстарды таратанын сүтқоректі ұшатын жануар. ( Жарқанат)

8. Халқымыздың кәделі әрі киелі сусыны қымыз қай жануар сүтінен
дайындалады (Жылқы)

9. Ормандарда,ағаштар қуыстарында немесе бұтақтардағы індерде
мекендейтін,ағаштардың жемісі,тұқымы және бүршікері мен қоректенетін
терісі бағалы жануар (Тиін)

10. Ол сұлулықтың,адалдықтың белгісі деп есептеледі. Ол туралы
аңыздар,әндер,күйлер кеңінен таралған.Әңгіме қай құс жайында? (Аққу)

Ең,ең,ең.....

1. Ең ірі бойы 3м-ге,салмағы 175кг-ға жететін,мықты аяғымен сағатына 60-
70 шақырым жылдамдықта жүгере алатын құс
(Африкалық түйе құс)

2. Сейшель және Маврикий аралдарында өмір сүретін ең ірі құрлық тасбақасы
(Піл тасбақа)

3. Ең кіші құс. Ұзындығы 5,7 см, салмағы 1,6 г. Гүлдің нектарларымен
қоректенеді (Колибри)

4. Өте шапшаң жүзетін жыртқыш балық,ол едәуір ірі жануарларға,соның
ішінде шомылып жүрген адамға да шабуыл жасайды. (Ақ акула)

5. Құрлықтағы биіктігі 4,16 м, салмағы 12,24 тонны келетін ең ірі
сүтқоректі жануар (Африкалық піл)

6. Еліміздегі кесірткенің ең үлкен түрі (Сұр келес)

7. Ең алғаш қола ғасырында егіліп ,өсіріле бастаған, астық тұқымдас
өсімдік (Қарабидай)

8. Біздің ғаламшашырымыздағы ең үлкен сүтқоректі, ұзындығы33 метр салмағы
170 тонна. Ересек жануарлары 1 тоннаға дейін теңіз планктондарымен
қоректенеді (Көк кит)

9. Ең үлкен ұзындығы 14 м, салмағы12 тонна, 15 мыңға жуық тісі болатын
адамға қауіпсіз, ұсақ шаянтәріздестермен және балықтармен қоректенетін
балық (Ақ акула)

10. Жапалақ тәрізділер ішіндегі ең ірі жыртқыш құс. (Үкі)