Оқушыларға қысымның қатты денелер, сұйықтар мен газдар арқылы берілуін

Сабақ жоспары
Пәні: физика Сыныбы: 7А,Ә
Mерзімі:_____________ Сабақ реті 35
Сабақтың тақырыбы: Қысымның қатты денелер,сұйықтар мен газдар арқылы
берілуі. Паскаль заңы
Сабақтың мақсаты:
а)Білімділік: Оқушыларға қысымның қатты денелер,сұйықтар мен газдар арқылы
берілуін. Паскаль заңын түсіндіру
ә) дамытушылық: Оқушылардың логикалық ойлау қабілеттерін дамыту.
б)Тәрбиелік: Өз білімдерінің нәтижесінде өздерін бағалай білуге тәрбиелеу.
Сабақтың көрнекілігі: Компьютер, тест, интерактивті тақта,слайд,
электрондық оқулық
Сабақтың барысы:
І.Ұйымдастыру. (оқушылармен амандасу, тексеру)
ІІ.Үй тапсырмасын қайталау.
А) Қысым денегіміз не? Қысымға мысал келтіріңдер. Тұрмыстағы пышақ, қайшы,
ине сияқты құралдардың күші неге тәуелді болады? (ауызша)
Ә) тақтамане жұмыс.
1. Бос орынды толтырыңдар:_______________________________________________
_______________________________________________________қысым деп атайды.

2. Қысымды латынның ___________әрпімен белгілейді.

3. Қысымды есептеу формуласы.

Қысымды есептеу формуласынан S- аудан мен F- күштің
формуласын жазыңдар

5. Қысымның негізгі өлшем бірлігі: _____________

6. Қысым бірліктері арасындағы байланысты жазыңдар:
1кПа =__________Па , 1мПа =__________Па, 1МПа
=__________Па, 15000Па =____________Па
7.Қай кезде сіз еденге көп қысым түсіресіз: қозғалмай тұрғанда ма, әлде
жүргенде ме?
Жауабы:_____________________________________________________________________
_________________ ІІІ.Жаңа сабақ
Қатты денелердің молекулалары белгілі бір ретпен орналасады және қандай да
бір нүктенің төңірегінде тербеліп қазғалады әрі осы нүктеден алыс ұзап кете
алмайтынын қатты денелердегі қысымның бір бағытта берілетінімен
түсіндіріледі. Мыс кітапты алақаннға не столға қойып басу. Ал сұйықтар мен
газдарда қысым басқаша беріледі. Онда қысым жан-жаққа бірдей таралады. Оны
допты үрлегенде ауаның шар не доп барлық бағытта ұлғаяды. Паскаль шары деп
аталатын құралмен тәжірибе жасап көрейік. Ол бір жазықтық бойында
орналасқан саңылаулары бар шардан, поршеньді цилиндрден тұрады. Егер шарға
су не түтін толтырып, бассақ, шар саңылаулары арқылы су не түтін барлық
бағытта бірдей ұзындыққа шапшып немесе будақтап шығатынын байқаймыз. Бұдан
қысым барлық барғытта бірдей таралып қоймай, оның мәнінің бірдей болатыны
көрінеді.

Көптеген бақылауларға сүйене отырып, француз ғалымы Блез Паскаль сұйықтар
мен газдардың қысымды барлық жаққа бірдей жеткізетінін дәлелдеді. Сұйыққа
немесе газға түсірілген қысым барлық бағыт бойынша өзгеріссіз беріледі. Бұл
қағида Паскаль заңы деп аталады.
IV.Сабақты пысықтау: 1) §44. №1, 2 сұрақтарын талдау.
2) есеп шығару. Карточка – 5 оқушыға беремін.
№95. Шаңғышының шаңғымен қосқандағы массасы 70 кг. Екі шаңғы
тіректерінің ауданы 3500см 2 тең. Шаңғышының қар үстіне түсіретін қысымын
есептеңдер.
Берілгені: Талдау.
Шешуі:
m=70кг F=mg F=70кг*9,8Н/кг≈700Н
S=3500см2=35*10-2м2

p-?

№101. 0,2м2 ауданға 8кПа қысым әсер етеді. Осы ауданға қанша күш
беріледі?
Берілгені: Талдау.
Шешуі:
S=0.2м2
p=8кПа= 8000Па
F=0.2м2*8000Па= 1600Н

F-? F=pS
№105. Темір өзекшені үстел бетіне қай жағымен қойғанда көп қысым түсіреді?

1. 2.
3.
Өзекшенің түрлі жақтармен орналасуы

V. Сабақты қорытындылау:
1.Сұйықтар мен газдардағы қысымды зерттеген
ғалым:______________________________________________________

2 Паскаль заңы бойынша сұйыққа немесе газға түсірілген
қысым:______________________________________________________________________
_________________________
3.
Бұл құрал не деп аталады?
VI. Үйге тапсырма: §44 оқу. 14 -тапсырма №3, бет-22
VII. Оқушы білімін бағалау: Бағалау

Пән мұғалімі: Досполова С.А Тексерген ДОЖЖО:
_____________________________________
-----------------------