Диаграммалардың типтері

Сабақтың тақырыбы: EXCEL-дің графикалық мүмкіндіктері.
Сабақтың мақсаты: а) Білімділік: Оқушыларға EXCEL-дің графикалық
мүмкіндіктерімен, яғни диаграммалармен, графиктермен және графикалық
мүмкіндіктермен жұмыс жасауды үйрету.
ә) Тәрбиелік: Оқушыларға EXCEL-дің графикалық мүмкіндіктерімен, яғни
диаграммалармен, графиктермен және графикалық мүмкіндіктермен жұмыс жасауды
үйрете отырып, оларды EXCEL-мен жұмыс жасау барысында ұқыптылыққа және
жауапкершілікке тәрбиелеу.
б) Дамытушылық: Оқушыларға EXCEL-дің графикалық мүмкіндіктерімен, яғни
диаграммалармен, графиктермен және графикалық мүмкіндіктермен жұмыс жасауды
үйрете отырып, олардың EXCEL кестелік процессоры жайлы білімдерін
тереңдету, ой-өрісін дамыту, көру және есте сақтау
Сабақтың типі: Жаңа сабақ меңгерту.
Сабақтың түрі: Аралас сабақ.
Сабақтың әдісі: тірек сызбалар арқылы түсіндіру, сәйкестендіру тесті, сұрақ-
жауап.
Сабақтың көрнекілігі: кеспе карточкалар, интерактивті тақта, компьютер.
Пән аралық байланыс: бейнелеу, математика.
Сабақтың барысы:
І. Ұйымдастыру кезеңі: 1. Сәлемдесу, түгелдеу.
2. Оқушылардың құрал-жабдығын
тексеру.
3. Оқушылардың назарын сабаққа
аудару.
4.Үй тапсырмасын сұрау:
1. EXCEL-де барлық формулалар қандай белгімен басталады?
2. EXCEL-де деректерді сақтау және қорғау қалай жүзеге асырылады?
3. Функция мастерін шақыру үшін қандай қадамдар жасаймыз?
4. Ұяшықтар ауқымын таңдау қалай жүзеге асырылады?
5. Формула беруге көмектесетін терезені атаңдар.
6. Ұяшықты біріктіру үшін және сөз бойынша тасымал жасау үшін не істейміз?
(Үй тапсырмасы кеспе карточкалар арқылы тексеріледі)
ІІІ. Оқушылар білімін жан-жақты тексеру:
1. Microsoft Excel-ді іске қосу үшін қандай әрекеттер тізбегі орындалады?
2. Microsoft Excel кестелік процессорының қандай мүмкіндіктерін білесіңдер?
Атап өтіңдер.
(сұрақ-жауап арқылы)
ІҮ. Жаңа түсінік беру: қазіргі кестелік процессорлар статистикалық
деректерді түрлі түсті диаграммалармен, графиктермен және графикалық
суреттермен, схемалармен әсерлі көрсетуге мүмкіндік береді.
Диаграммалар деректерді графикалық түрде көрсетуге арналған.

Тақырып диаграмманың жеке элементтерін түсіндіру үшін қолданылады.
Аңыз диаграммаларда берілген деректердің қатарларын ажыратуға
көмектеседі.
Диаграммалардың типтері:

Дөңгелек диаграмма

Гистограмма

Сақиналық диаграмма

Конустық диаграмма

Көлемдік гистограмма

(әрбір диаграмма Excel кестелік процессорында құрылып түсіндіріледі)
Excel-де диаграммаларды екі түрлі жолмен: ағымдағы жұмыс бетіне
кірістіру және диаграмма бетін қосу арқылы орындауға болады.
Графикалық обьектілерді кірістіру:
1. Жаңа файл ашамыз.
2. Меңзерді А1 ұяшығына орналастырамыз, себебі суретті бос
А бағанына кірістіреміз.
3. Ол үшін Вставка – Столбцы командасын орындап, бүкіл кестені бір
бағанға оңға жылжытамыз.
4. Вставка – Рисунок – Картинки командасын орындаймыз.
5. Microsoft Clip Gallery диалогтік терезесінде Картинки қосымшасын
және сурет категориясын таңдаймыз.
6. Суреттер бар терезе ашылады, ұнаған суретімізге маусы шертеміз.
7. Вставить батырмасын шертеміз, жақтаудағы сурет кестеге
кірістіріледі.
8. Егер сурет көлемі ұнамаса, оны өзіміз қалауымызша үлкейтіп немесе
кішірейтуімізге болады.

Ү. Жаңа түсінікті тексеру:
«Сұрақ саған, жауап маған» ойыны:
Ойынның сұрақтары:
1. Excel-де диаграммаларды неше жолмен құруға болады. Атап айтыңдар.
2. Аңыз не үшін қажет?
3. Диаграмма осьтері.
4. Тақырып не үшін қолданылады?
5. Диаграмма типтерін атаңдар.
6. Диаграмма элементтері.
(Ойын шарты бойынша интерактивті тақтада сұрақтар кезекпен кезек шығады.
Оқушылар сұрақтарға жауап берулері тиіс.)
ҮІ. Жаңа сабақты бекіту:
«Футбол» ойыны:
Ойынның сұрақтары:
1. Графикалық обьектілерді кірістіру жолдарын көрсетіңдер.
2. Сақиналық диаграмманы құрып көрсетіңдер.
3. Дөңгелек диаграмманы құрып көрсетіңдер.
4. Гистограмманы құрып көрсетіңдер.
5. Конустық диаграмманы құрып көрсетіңдер.
6. Көлемдік гистограмманы құрып көрсетіңдер.
(Ойын шарты бойынша интерактивті тақтада футбол қақпасы және 6 доп
беріледі. Доптардың астында диаграмма титеріне қарай құру шарты берілген.
Оқушы қалаған добын таңдайды және диаграмма типінің құрылуын іс жүзінде
көрсетеді.)
ҮІІ. Жаңа сабақты қорытындылау:
«Графика» сөзжұмбағы:

Сөзжұмбақ сұрақтары:
1. Ол деректерді графикалық түрде көрсетуге арналған. (диаграмма)
2. Бағандық диаграмманың басқаша атауы. (гистограмма)
3. Диаграмма типінің бір түрі. (сақиналық)
4. Ол активті ұяшықтың ішіндегісін көрсетеді. (формула жолы)
5. Диаграмма осі. (вертикаль)
6. Excel қандай бағдарлама? (кестелік)
7. Диаграмма элементтерінің бірі. (аңыз)
ҮІІІ. Оқушылар еңбегін бағалау:
ІХ. Үй тапсырмасы:
1. EXCEL-дің графикалық мүмкіндіктері
2. Үйден кесте жасап келу. (Кестені келесі сабақта компьютерге
түсіреді.)

Кеспе карточкалар

-----------------------

Диаграмма

Бағандық

Сызықтық

Дөңгелек

Нүктелік

Сақиналық

Көпіршіген

Жапырқшалық

Цилиндрлік

Конустық

Пирамидалық

Қатарлар осі

Вертикаль немесе
мәндер осі

Горизонталь немесе
категориялар осі

Диаграмма осі

Диаграмма элементтері

Тор

Тақырып

Аңыз

Тақырыбы

Аңыз

Тақырыбы

Аңыз

Тақырыбы

Аңыз

Тақырыбы

Аңыз

Г

А

Ф

К

И

А

Р

1. Ұяшықты біріктіру үшін және сөз бойынша тасымал жасау үшін не істейміз?

1. Формула беруге көмектесетін терезені атаңдар.

1. Ұяшықтар ауқымын таңдау қалай жүзеге асырылады?

1. Функция мастерін шақыру үшін қандай қадамдар жасаймыз?

1. EXCEL-де деректерді сақтау және қорғау қалай жүзеге асырылады?

1. EXCEL-де барлық формулалар қандай белгімен басталады?