Сөйлемдегі одағайларға қойылатын үтір ережелері

Күні 3. 03. 2014ж Класы 9 «Б»

Пәні Қазақ тілі

Сабақтың тақырыбы: Одағайға байланысты қойылатын үтір .

Сабақтың мақсаты :
Білімділігі: одағай сөздің мағынасын және қолданылу себебін түсіндіру, одағайдың басты белгісін таныту, сөйлемдегі орналасу ретіне қарай үтірмен қалай ажыратылатынын меңгерту.
Дамытушылығы : үтір қандай орындарда, не үшін қойылатыны, оны қою үшін тілдік қандай белгілерін білу керек екенін түсіндіру. Проблемалық жағдайлар мен күрделілік деңгейі артқан тапсырмаларды шешу кезінде дербес ойлану қабілеттерін дамыту. .
Тәрбиелілігі : арнайы тапсырмалар арқылы тілге деген сүйіспеншілігін арттыру, тыныс белгілерді орынды қолдануға, тиянақтылыққа тәрбиелеу. Сабақтың типі: жаңа білімді беру сабағы Сабақтың түрі: аралас сабақ Сабақтың әдісі: баяндау, сұрақ-жауап, талдау, іздендіру.
Сабақтың көрнекілігі : электрондық оқулық, кестелер, слайд, семантикалық кесте, "Инсерт" кестесі
Сабақтың барысы:
І. Ұйымдастыру кезеңі

Оқушыларды түгендеу;

Сабаққа дайындықтарын бақылау.

ІІ. Үй тапсырмасын тексеру.

Үйге берілген 178-жаттығуды тексеру.

Үй тапсырмасын бекіту.

Берілген ұғымды есепке алу

Пунктуация дегеніміз не?

Тыныс белгілері болмаса немесе дұрыс қойылмаса, мәтіндегі ойды дұрыс оқу, түсіну мүмкін бе?

Ой жеткізудегі бет-жүз құбылысын, қол қимылдары мен дауыс ырғағын қағазға түсіре аламыз ба? Бұларды қандай белгілер алмастыра алады?

Сөйлем ішіне қойылатын тыныс белгілерді ата.

Үтір қайда қойылады?

Семантикалық кестені толтыру

Мысалдар

Қаратпа сөздер

Оңашаланған айқындауыш сөздер

Қыстырма сөздер

Мысалдар:

Сен, Еменәлі, бір кезде алды-артына қарамайтын

сотқар болып едің.

Қаратпа сөздер:

Оңашаланған айқындауыш сөздер: +

Қыстырма сөздер:

Мысалдар: Меніңше, сенің айтқаның дұрыс.

Қаратпа сөздер:

Оңашаланған айқындауыш сөздер:

Қыстырма сөздер: +

Мысалдар: Жігіттер, ойын арзан, күлкі қымбат.

Қаратпа сөздер: +

Оңашаланған айқындауыш сөздер:

Қыстырма сөздер:

Мысалдар: Ойбай, білсем Құдай ұрсын!

Қаратпа сөздер:

Оңашаланған айқындауыш сөздер:

Қыстырма сөздер:

ІІІ. Жаңа сабақ: Мұғалімнің кіріспе сөзі
Өз заманында А. Байтұрсынов былай деген екен: «Тілдің міндеті - ақылдың аңдауын аңдағанынша, қиялдың меңзеуін меңзегенінше, көңілдің түйін түйгенінше айтуға жарау». Ал, тілдің осы қызметіне көмекші болатын басты құрал-тыныс белгілері десек артық айтпаған болар едік.

Біз бүгін одағай сөздер қатысқан сөйлемдерде үтір қалай қойылатынын меңгереміз.

Жаңа сабақты электронды оқулық арқылы түсіндіремін.

Кітаппен жұмыс. 180-жаттығу (ауызша ) . Уа, бәрекелді, ойбай-ау, әй, ой.

Интерактивті тапсырмалар Электронды оқулықтан 51, 52- тапсырмаларды орындату.

51-тапсырма. Берілген одағайларды қатыстырып, сөйлем құрау.

52-тапсырма. Көп нүктенің орнына одағайдың тиістісін қойып, тыныс белгісіне көңіл бөлу.

Әттеген-ай, Ей, Пай-пай, қап, бәлі, япырай, бәсе, тәйірі, Шіркін.

Тақтамен жұмыс 179- жаттығуды орындату( жазбаша)

Сабақты қорыту Электронды оқулықтағы 54-тапсырманы орындату.
Дұрыс бұрыс, бұрыс, дұрыс, дұрыс, бұрыс, дұрыс

Үйрендім: Үйрендім

Үйрендім:

V. Үйге тапсырма: «Өзіңді тексер» тапсырмасын орындау
VІ. Бағалау.