Шеңбер құрып жүру әуен орындалуында ретмикалық гимнастика жаттығуларын орындау

Отанымыздың үздік спортшыларын балабақша жасынан тәрбиелеу.
Елбасымыз Н.Ә.Назарбаев Қазақстандықтарға арналған әрбір жолдауында еліміздің өсіп көркейуімен мықты мемлекет болып қалыптасуына, әрбір қазақстандықтардың білімді және денсаулығы мықты азаматтарды тәрбиелеуде еліміздің халқының 30 пайызын 2020 жылға дейін қамтуын айтып өткен еді. Сондықтан баланы бастан дегендей, балабақша жасынан спортпен баулу үлкен роль атқарады. Елімізде үкіметпен жеке кәсіпкерлер демеуімен көптеген балабақшалар салынып балалардың қуанышты орталығына айналғандарын теледидар мен баспасөз беттерінде жариялануда. Мектеп жанынан дайындық топтар ашылып жұмыстар іске қосылды. Балаларды жан - жақты тәрбиелеу отбасы, тәлім-тәрбие мекемелерінің бірлігінен, күш қайраттарымен іске асырылады. Бала басымен деп бекер айтылмаған, үйде ата-ана , балабақшада тәрбиешілермен медбике қарауында зеректігімен жылдамдығына көңіл бөлініп, қимылдарды тура бағыттаса, дені сау болып өседі. Сол себепті мектеп жанындағы балалар бақшасындағы дене тәрбие жаттығуларын дұрыс алап бару негізгі орын алады. Себебі дене тәрбие жаттығуларының нәтижесі: Отанымызға сай мықты азаматтар тәрбиелеп жеткізу. Солай екен алдымен мектеп жанындағы балалар бақшасында осы күнгі сұранысқа сай даярлап, тәрбиенің басқа саласымен қатар дене тәрбиесі жан - жақты ойлана, балалардың жасы, қабілеттеріе есепке ала жоспар құру. Осы жоспарда кішкентайларды дене жаттығуларын қиналмай орындауға дайындайтын тәрбиешілердің өздері негізгі мәліметтермен тәжрибиелерге ие болу керек. Себебі, мектеп жанындағы балалар бақшасындағы дене тәрбие жаттығуларын өткізетін кісілер негізгі білімге ие болмаған тәрбиешілер. Сондықтан балалар балабақшадан мектепке келгенде жетерлі дене дайындығына ие болмайды. Бұл балалар дене жаттығуларын толық білмейді, біз күткендей сау және мықты емес дегені. Мұндай балалар мектептегі жаттығуларды игере алмай қиналуы мүмкін. Жаттығу уақытында балалар жасына сай түрде, жай сөздер мен түрлері бойынша) Қазақстандағы үздік спортшыларды түсіндіре және спорттағы жетістіктерін түсіндіріп негізгі білім бере және жекелей әрекет ету, өзін-өзі бақылауды, шынықтыруды үйрету керек. Бұдан басқа қимылдарды тура орындауға және жаттығуларды орындауда үздік қатысуына көңіл бөлу қажет. Балабақшада дене тәрбие түрлері әр түрлі болып, дене тәрбие негізгі жаттығу болып есептелінеді. Кейінгі кездерде жаңа әдістер қолдануда. Олардың бірі көркемдік әдіс. Яғни ескі бұйрықтан (бұйыру методы) айырылып, жаттығуларға жаңаша жандасы жәнеде балалардың белсенді қатысуымен өткізу. Балабақшада үлкен топтар үшін дәстүрлі емес дене тәрбие жаттығулары тапсырмалар: балаларда негізгі қимыл, домалақ асу, еңбектеу, биіктен(гимнатикалық орындықтан, жиналған 5-6 гимнастика төсектер) секріп түсу әрекеттерін қайталау, жыдамдық және шыдамдылыққа тәрбиелеу. Жаттығу барысында әуенмен бірге өлең айтып, бірінің артынан бірі жүру, бір қалыпты жайлап жүгіру. Бір қатармен жүру, диоганал боымен жүру, жылан жолы боынша жүру, жүгіру. Шеңбер құрып жүру әуен орындалуында ретмикалық гимнастика жаттығуларын орындау. Бірінің артынан бірі жүру, екі қатарға, топтарға бөліну және жаттығуларды негізгі істерді орындау үшін көрсетілген орынға өту.
1. Батпақтан өтуге дайындалған төртбұрышты тақтайларды қойып үстінен басып өту.
2. Екі аяқтың арасында доп (қолдан жасалған толтырылған доп) қол белде секіріп алдыңға жылжу(кенгру)
3. Төсектен домалақ асу.
4. Биіктен екі аяқта жұмсақ секіріп түсу(үлкен кубик үстінен)
5. Гимнастикалық орындық үстінде ішпен жатып, қолдар арқылы тартылап сырғанау.
6. Кедергілер астынан(барьер асты) еңбектеп өту жаттығуларын орындау.
<<Аңшылар мен қляндар >> деп аталатын қимылды ойындарды орындау. Бір бала аңшы қалғандары қояндар, қояндар алдымен жеке қоршалған үйшіктерде тұрады. Сигнал боынша қояндар үйінен шығып егістікте секіріп жүреді. <<Аңшы>> дегенде үйлеріне жүгіре жөнеледі. Аңшы қолындағы кіші доппен қояндарға қарай атады, егер аңшы жылдам, епшіл болса, бір емес екі-үш қоянғ тигізуі мүмкін, тиген қояндар ойыннан шығады. Кейінгі жолы қояндар шығатын үйшіктер алдына кедергілер қойылады. Қояндар кедергілер астынан еңбектеп, үстінен секіріп өтеді. Ойын кезеңінде аңшылар ауыстырылады. Ұсталған қояндарда ойынға кіргізіледі. Ойын 3-4 рет қайталанады.
<<Математика ойыны>> бұл ойында балалар әуенмен билейді. Тәрбиешінің сигналына қарап, алдынан даярланған жиындар мысалы: 1+1 деп көрсетіледі. Балалар болса 2-ден болып, қолдарын ұстай тұра қаладыда айналып 2 - ден болғанын көрсетеді. Тәрбиеші ойын кезеңінде жиынтықты тез-тез ауыстырып көрсетеді. (2+1), (4+1), (2+3), т.б. Ойын 4-5 рет қайталанады. Ойынннан кейін балалар бір қатар болып жүреді. Жүру уақытында жаттығуға қорытынды жасайды. Бұдл жаттығуларда нелерге қол жеткізді? Кім жылдам болды? Қандай кемшіліктер болғандықтарын түсіндіргеннен соң балалар спорт залдан шығып кетеді. Спорт құралдарын даярлауда балалардың өздерің жұмылдыру керек. Үлкен және дайындық топтардағы балалардың өздері еркіндікте спорт заттарын (жалаушалар, доптар, спорт таяқшаларын, гимнастикалық орындық, келте және ұзын арқандар, кеглилер, т.б.) алып келеді, оларды керекті жерлерге қойып немесе өзінің серіктеріне беріп шығады. Жаттығуларды түрлі спорт құралдарын пайдаланып, әр түрлі қызықты қылып, бұл баланы жылдам үздік қатысуна себепкер болып басқаларға жәрдемдеседі. Мектепке дейін тәрбие жасындағы бала өмірінде ойын үлкен орынға ие. Бала ойын уақытында айналадағы өмірді түсінеді, бұл оған басқа көз қараспен қуаныш сыйлайды, бала жан-жақты дамиды. Ойындарды орындауда түрлі әрекеттер ету, әдептілікке, белсене араласуға, шыдамдылыққа тәрбиелеуге жәрдем береді. Ойынға жарыс элементтерін қосу мүмкін (мысалы; кез келген ағашқа кім алдын жетіп бару немесе ұзын арқаннан кім көбірек секіреді). Сондықтан, қозғалыс ойындарды жарысқа ұқсатып өткізу, мақсатқа жеткізудің жолы. Жаттығу уақытында тез жүгіруге, бір затты лақтыруға, кедергілерден секіріп және аттап өтуге үйретілген ойындарды көбірек еркін орындауға үйрету керек. Ойындарды ақырындап бара күрделендіріп , анық, толық орындау өте маңызды орын алады.