Тік бұрышты параллелепипед пен кубтың көлемін салыстыр

Қалжанов Бауыржан Аманбекұлы
Қызылорда облысы, Жалағаш ауданы,
№34 Ә.Бердаулетов атындағы орта мектебінің математика пәні мұғалімі

|Пәні: |Күні: |Сынып: 5 |
|Математика | | |
|Сабақтың |Формулалар |
|тақырыбы | |
|Сабақтың |Әріптері бар теңдіктермен жазылатын ережені білу; |
|мақсаты: |Бір шаманы екінші шама арқылы өрнектеуді түсіну; |
| |Есептің мәтіні бойынша формула құрастыруды үйрету; |
| |Мәтін есептің маңыздылығын айқындайды. |
|Оқытуда |«Маған көрсет», «Үш шапалақ», «Бағдаршам», «Еркін талқылау», |
|қолданылатын |«Суретті сипатта», «Екі жұлдыз, бір тілек» |
|әдіс - тәсілдер | |
|Оқыту нәтижесі: |Әріптері бар теңдіктермен жазылатын ережені формуламен |
| |жазылғанын білетін болады.; |
| |Бір шаманы екінші шама арқылы өрнектеуді түсінетін болады; |
| |Есептің мәтіні бойынша формула құрастыруды үйренетін болады; |
| |Мәтін есептін маңызы мен пайдасын айқындай алады. |
|Негізгі идеялар |Периметр, аудан, көлем, жол, жылдамдық, уақыт, куб, |
| |параллелепипед, формула |
|Негізгі дерек |Математика: Жалпы білім беретін мектептің 5-сыныбына арналған |
|көздері, |оқулық/ А. Алдамұратова, Е.Байшоланов.-Алматы: |
|көрнекіліктер |Атамұра, 2005. |
| |Электронды оқулық, 5-сынып, интерактивті тақта, геометриялық |
| |модельдер, плакат, түрлі түсті стикер, смайликтер |
|Сабақтың барысы |
|Сабақтың |Мұғалімнің іс - әрекеті |Оқушының іс – әрекеті |
|кезеңдері | | |
| | Ұйымдастыру. 2 мин | Мұғаліммен амандасады. |
|Кіріспе |Оқушылармен сәлемдесу, | |
| |Психологиялық дайындық жасау. | |
| |Өлшем бірліктер бойынша топқа |Өлшем бірліктері бойынша топтаға|
| |бөлу – ұзындық, көлем, аудан. |бөлінеді. |
| | | |
| |Оқушыларға бірлесіп топтық жұмыс |Топ басшысы сайланып, өзге топ |
| |жасайтындығын айтады. |мүшелерінің қызметі анықталады. |
| |ІІ. Өтілген материалды жинақтау, |Дұрыс жауап үшін оқушылар |
| |жүйелеу мин |саусақтарын көтереді. |
| |«Маған көрсет» ойыны. Тізбектелген| |
| |сөйлем берілген, олардың ішінен |«Үш шапалақ» арқылы бағалау |
| |дұрысын таңдап алу керек. Мұғалім | |
| |3-ке дейін санап болғанда, дұрыс | |
| |жауап ұсынылады. | |
|ІІІ.Тұсаукесе|Білу. «Миға шабуыл» |Нақты деректермен жұмыс жасайды.|
|р |1.Тік бұрышты параллелепипедтің |Өлшейді |
|3 мин |өлшемдері (ұзындығы, биіктігі, |Санайды |
| |ені) неше сантиметр? |Анықтайды. |
| |2. Тік бұрышты параллелепипедтің | |
| |неше қыры, неше төбесі бар? | |
| |3.Кубтың неше жағы бар? Кубтың |Тік бұрышты параллелепипедтің, |
| |жағы қандай фигура? |кубтың өлшем бірліктері арқылы |
| | |оның бір жағындағы тік |
| |Тік бұрышты параллелепипедтің, |төртбұрыштың периметрін, табан |
| |кубтың өлшем бірліктері арқылы |ауданын, көлемін табуға |
| |нені табуға болады? |болатынын айтады. |
| | |«Бағдаршам» арқылы бағалау |
|IV. Жаңа |Түсіну. 12 мин | Өзара достық қарым- қатынас|
|материал |Еркін талқылау әдісі арқылы жаңа |құра отырып, топпен жұмыс |
|15 мин |тақырыпты меңгерту. |жасайды. |
| |І топ. | |
| |Тік төртбұрыштың периметрінің |Топтар бір-біріне постер қорғау |
| |формуласы: |арқылы түсіндіреді |
| |Р=2а+2в немесе Р=2(а+в). | |
| |Мұндағы Р-периметрі, а-ұзындығы, |Нақты мысалдар келтіреді. |
| |в-ені. | |
| |Квадраттың периметрінің формуласы:|Топтар жұмыстарын «Екі жұлдыз, |
| |Р=4а |бір тілек» арқылы бағалайды. |
| |Үшбұрыш периметрінің формуласы: | |
| |Р=а+в+с | |
| |Мұндағы а,в, және с үшбұрыштың | |
| |қабырғалары. | |
| |ІІ топ. | |
| |Тік төртбұрыштың ауданының | |
| |формуласы: S=ab | |
| |Мұндағы S-ауданы | |
| |Квадраттың ауданының формуласы: | |
| |S =а2 | |
| |Тік бұрышты параллелипипедтің | |
| |көлемінің формуласы: V= abc | |
| |Мұндағы V –көлем, а-ұзындығы, | |
| |b-ені, с-биіктігі | |
| |Кубтың көлемінің формуласы:V= a3 | |
| |ІІІ топ. | |
| |Жолдың формуласы: s=vt | |
| |Мұндағы s-жол, v-жылдамдық, | |
| |t-уақыт. | |
| |Заттың құнының формуласы: C=an | |
| |Мұндағы С-заттың құны, а-заттың | |
| |бағасы, n-заттың саны (көлемі) | |
|Сергіту сәті.|«Суретті сипатта» ойыны. |Оқушылар тақтадан не көргендігі |
| |Интерактивті тақтада түрлі |туралы айтады. |
|2 мин |суреттер мұқият қарапталуға |Оқушылардың есте сақтау |
| |ұсынады. (10секунт) Суретті |қабілетін арттырады. |
| |жасырып есінде сақтағанын сипаттап| |
| |беру талап етіледі. | |
|Бекіту |Қолдану. Оқулықтан тақырып бойынша|Мәтін есептермен жеке жұмыс |
|10 мин |есептер шығару. Деңгейлік |жасайды. |
| |тапсырмалар. | |
| |І топ №104 120 |Бағалау парағы арқылы тексереді.|
| |ІІ топ №105, 119 ортақ есеп | |
| |№123 | |
| |ІІІ топ №106, 118 | |
| |Талдау. Геометриялық фигураларды |Геометриялық модельдерді |
| |пайдаланып, формулалар арқылы |өлшейді. |
| |есептеу жүргізіңіз: |Өлшемдер арқылы формулаларды |
| |І топ. Тік төртбұрыш пен |пайдаланады. Есептеу жүргізеді. |
| |ұшбұрыштың периметрін салыстыр. |Салыстырады. |
| |ІІ топ. Тік төртбұрыш пен шаршының| |
| |аудандарын салыстыр. | |
| |ІІІ топ.Тік бұрышты параллелепипед| |
| |пен кубтың көлемін салыстыр. |Мадақтау, жылы шырай таныту |
| |Жинақтау. Кеңейтілген тапсырма |№1 тапсырманы топпен бірлесіп |
| |№1 тапсырма |жұмыс атқарады, өз пікірлерін |
| |Дұрыс жауапқа «иә», дұрыс емес |білдіреді. |
| |жауапқа «жоқ» сөзін қолданыңыз. | |
| | | |
| | | |
| | | |
| | | |
| | | |
| | | |
| | | |
| | | |
| | | |
| | | |
| | | |
| | | |
| | | |
| | | |
| | | |
| | | |
| | |№2 тапсырманы еске түсіре отырып|
| | |оқушылар жеке орындайды. |
| | | |
| | |Тұжырым жасай білуге |
| | |дағдыланады. |
| |Формула | |
| |Иә, жоқ | |
| |Ереже | |
| | | |
| |Р=2(а+в) | |
| | | |
| |оның ұзындығы мен енінің | |
| |көбейтіндісіне тең | |
| | | |
| |V= abc | |
| | | |
| |оның ұзындығын ені мен биіктігіне| |
| |көбейткенге тең. | |
| | | |
| |s=vt | |
| | | |
| |ұзындығы мен енінің 2 еселенген | |
| |қосындысына тең. | |
| | | |
| |S=ab | |
| | | |
| |Жол жылдамдық-тың қозғалыс | |
| |уақытына көбей-тіндісіне тең. | |
| | | |
| |№2 тапсырма. | |
| |Формула | |
| |Ереже | |
| | | |
| |Р=2(а+в) | |
| | | |
| | | |
| |V= abc | |
| | | |
| | | |
| |s=vt | |
| | | |
| | | |
| |S=ab | |
| | | |
| | | |
| |Бағалау. Формуланы қолданудың |Оқушылар өз пікірлерін еркін |
| |пайдасы бар ма? Себебін |білдіреді. |
| |түсіндіріңдер. | |
|Қорытынды |Жинаған ұпай санын жұмыс дәптеріне|Ұпай санын жұмыс дәптеріне |
| |жазу |жазып, өзін-өзі бағалайды. |
|Үйге оқып |№108, №109 |Үй тапсырмасын күнделікке |
|үйренуге |30 беттегі сұрақтарға жауап жазу |жазады. |
|1 мин | | |
|Рефлекция |Смайликтер арқылы кері байланыс |Өз ойларын еркін білдіреді. |
|2 мин |жасау. | |