Май сүзгісін тазарту

Д.Құрманбек атындағы №20 кәсіптік лицейдің арнаулы пән мұғалімі
Темірбек Бақыт Ержігітұлы

Сабақтың тақырыбы: Майлау жүйесінің ақаулары және оларға
техникалық қызмет көрсету.
Сабақтың мақсаты :
1.Білімділік: Оқушыларға майлау жүйесі ақаулары және техникалық
күтім түрлері мен олардың маңызын түсіндіру.
2.Дамытушылық: Ақыл-ойын дамыту, өз бетінше ізденуге, шешім қабылдауға
дағдыландыру.
3.Тәрбиелік: Мамандығына қызығушылығын оятып, пәнге сүйіспеншілігін
арттыру.

Сабақтың түрі: Аралас

Сабақтың әдісі: Баяндау әңгіме, сұрақ – жауап

Пәнаралық байланыс: Химия, автокөліктерге техникалық қызмет
көрсету және жөндеу, материалтану, еңбекті
қорғау.

Көрнекіліктер және техникалық оқыту құралдары:
Плакаттар, макеттер, интерактивті тақта, слайдттар, тірек сызба

Сабақтың барысы
І. Ұйымдастыру кезеңі
1. Оқушылардың қатысымын және кабинет дайындығын тексеру
2. Сабақтың тақырыбымен мақсатын хабарлау

ІІ. Өткен тақырыпты қайталау.
Мұғалім алдын ала интерактивті тақтада таблицаны сол жағын дайындап,
сабақ барысында оқушылар оң жағын жазып толтырады
|Сұрақтар |Дұрыс жауабы |
|1.Схемада көрсетілген майлау жүйесі |1-картер, 2- май сорғы ( нас) , |
|болшектерінің атауын жазыңыз. |3-редукциялық клапан, 4- май өлш. |
| |сүңгі, 5- аралық шестерня, 6- май |
| |сүзгісі, |
| |7- температуралық (ред) клапаны, |
| |8- май радиаторы, 9- ағызу клапаны, |
| |10-таратқыш білік, 11-манометр, |
| |12- күйенте осі, 13- бас май каналы,|
| | |
| |14- бұлғақ майының қуысы, 15- иінді |
| |білік, 16- май құятын қақпақ. |
| | |
|2.М-8Б1 және М-10 Б2 май маркалары |2.М-моторлық; 8-10- кинем. |
|белгілерін жазыңыз. |тұтқырлығы, мм2С, 1000С ыстықты; |
|3.Центрифуганың май қысымы бірқалыпты |Б,Г-май тобы, 1- карбюр двиг, 2- диз|
|болғ жағд. ротор айн. жиілігі қандай |двиг. |
|мөлшерде болады |3.Шамамен ( 630 рад/ сек) |
| |6000 айн/мин. |

Мұғалім алдын – ала интерактивті тақтада төмендегі таблицаны сол жағын
дайындап, сабақ барысында оқушыларды қатыстыра отырып таблицаның оң жағын
жазып толтырады, ал оқушылар дәптерлеріне түсіреді .

|Ақаулары |Себептері |Жөндеу тәсілдері |
|1.Май қысымының |1. Май қысымын көрсеткіш |1. Манометрді ауыстыру |
|жоқтығы. |( монометр) ақаулы. |керек. |
| |2.Май насосының білігі |2.Білікті ауыстыру керек |
| |сынған. |3.Майды май өлшеуіш сүңгі |
| |3.Мотор картерінде май аз. |үстіңгі белгісіне дейін |
| | |үстеп құю. |
| | | |
|2.Қысымның |1.Май өткізгіштерден майдың |1.Өткізгіштерді тексеріп |
|мөлшерден төмен не |ағуы. |ақауларды жөндеу керек |
|жоғары болуы. |2.Май қабылдағыштың торы |2.Май қабылдағыш торын |
| |бітелген. |жуып-тазарту. |
| |3.Май көрсеткіш |3.Май қысымын көрсеткішті |
| |( манометр) ақауы. |ауыстыру |
| | | |
|3.Өтелген |1.Картердегі май деңгейі |1.Артық майды ағызып, өз |
|газдардағы көгілдір|артық құюдан жану камерасына |деңгейін келтіру. |
|түтін. |майдың өтуінен | |
| | | |
| | | |
|4.Май тазарту |1.Ротор форсункасы мен |1.Тор мен форсунканы |
|сүзгісінің |торының ластанып бітіп қалуы |ластан тазарту |
|жеткіліксіз |2.Ротор қақпағы мен түбі |2.Төсемді ауыстыру |
|айналымы |арасындағы төсемнің |3.Центрифуганы ауыстыру |
| |зақымдануы |керек. |
| |3.Ротордың осінің айналмай | |
| |қалуы | |

Майлау жүйесіне техникалық қызмет көрсету түрлерін
тірек сызба арқылы түсіндіріледі

IV. Жаңа сабақты пысықтау. Майлау жүйесі күтімі туралы оқушылардың
білімін пысықтап тексеруге арналған тесттер.

1. Жеңіл автомобильдерге № 1 тқ және №2 тқ көрсету кезеңділігі...
а) 3000 км, 12000 км; г) 1000км, 5000км
б) 3500 км, 14000 км; д) 4000км, 16000 км
в) 3000км, 10000км; жауабы : 4000 км , 16000 км

2. Жүк автомобиліне № 1 тқ және №2 тқ көрсету кезеңділігі...
а) 3000км, 12000 ; г) 1000 км , 5000 км
б) 3500 км, 14000; д) 4000км, 16000км
в) 3000км, 10000 км жауабы: 3000 км, 10000км

3. Маусымдық техникалық қызмет көрсету қай уақытта жүргізіледі?
а) күз-жаз ; г) күнделікті
б) қыс-көктем; д) әр маусымда
в) күз-көктем ; жауабы : күз-
көктем.

4. Майды ауыстыру ұсынылады:
а) қыздырылған моторда г) Бөлшектелген моторда
б) жұмыс істеп тұрған моторда д) кез келген температурада
в) салқын моторда жауабы: қыздырылған моторда

5. Моторды тоқтатқан соң қалыпты жұмыс істейтін май сүзгісінің роторы
айналуын......... тоқтатады.
а) 5-6 мин; г) 3-7 мин;
б) 2,5 -3 мин; д) 5-7 мин;
в) 1-1,5 мин; жауабы: 2,5-3 мин.

6. Автомобильдерге техникалық қызмет көрсету кестесі келесі
көрсеткіштерге қарап құрайды:
а) тасымалдаған жүгіне қарап; г)жұмыс істеген сағат санына қарап;
б) шығындалған отынға қарап; д) автомобильдің шыққан жылына қарап;
в) жүрген жолына қарай километрмен
жауабы: жүрген жолына қарай километрмен.

7. Қыздырылған мотордың майлау жүйесіндегі майдың қысымы қандай
аралықта болуы керек ?
а) 0-0,2 мпа; г) 0,5-0,8 мпа
б) 0,2-0,4 мпа ; д) 0,5-0,7 мпа
в) 0,4-0,5 мпа жауабы: 0,2-0,4 мпа

V. Сабақты қорытындылау.
1. Жеке оқушыларды атап өту
2.Оқушыларды бағалау
3.Үйге тапсырма.
Оқулықтар: Автомоб-ң құрылысы және пайдал. §7.5. 79-81 беттер

Оңтүстік Қазақстан облысы
Отырар ауданы
Шәуілдір ауылы

-----------------------

1.Жылына екі рет мотордың майлау жүйесін жуып, жыл кезеңдеріне сәйкес май
сортын ауыстырып отыру керек.
2.Автотракторды қысқа пайдалануға дайындағанда май радиаторын ажыратып қою
қажет.

1.Майлау жүйесі приборлары
Мен өткізгіштері тығыздығын тексеру, қажет болса ақауды қалпына келтіру.
2.Май сүзгісін тазарту.
3.График бойынша майды ауыстыру.

1.Майлау жүйесі приборларымен өткізгіштерінің тығыздығын тексеру қажет
болса, ақауды қалпына келтіру.
2.Май сүзгісінің тұнбасын құйып алып тазарту.
3.Май деңгейін тексеру, үстеп құю.
4.График бойынша майды ауыстыру.

1.Май деңгейін өлшеп, қажет болса үстеп құю.
2. Майлау жүйесінен майдың ағу-
ақпайтынын тексеру.

Орындалатын жұмыстар

Маусымдық
ТҚК
Күз – көктем

№2 ТҚК
Трактор 240 мото сағат
Автомобиль 16000 км

№1 ТҚК
Трактор 60 мото сағат
Автомобиль 4000 км

Күнделікті
ТҚК
Смена алдында

Майлау жүйесіне техникалық қызмет көрсету