Ішкі құлақ

Кіріктірілген сабақ (физика+ биология) 10-сынып

Биология пәні мұғалімі: Төрежанова Светлана Кеңшілікқызы

Физика пәні мұғалімі: Қуанова Айгүл Күнпейісқызы

Тақырып : Тірі табиғаттағы дыбыстық құбылыстар

Тақырыпты меңгертудің мақсаттары :

Білімділік :Құлақтың құрылысы туралы толық меңгеруіне жағдай жасау арқылы естудің әртүрлі ағзалардағы ерекшеліктерін өз бетімен меңгерту, жеткен деңгей нәтижесін әділ бағалау.

Тәрбиелік: Мазмұнды тәрбиелік мәні бар тапсырмалармен толықтыру арқылы белгілі көзқарас қалыптастыру, физикалық және биологиялық білімдерін өмірде қолдана білу.

Дамытушылық: Деңгейлік тапсырмаларды орындатуға жағдай жасау, сөйлеу, ойлау, салыстыру қабілеттерін ұштау.

1 кезең

Пункт а) ұйымдастыру сәтін өткізу;

Пункт ә) үй жұмысын тексеру

Пункт б) көпір тапсырмалары

1. Акустика ғылымы нені зерттейді?

2. Дыбыс дегеніміз не?

3. Дыбыс сипаттамаларын ата

4. Адам қандай жиілік диапазонында дыбысты қабылдайды?

5. Дыбыссыз дыбыс түрлері қандай?

6. Қандай тіршілік иелері 20-30-мың Гц-ке дейінгі ультрадыбысты қабылдай алады?

7. Биоакустика ғылымы нені зерттейді?

2 кезең

(топтық жұмыс арқылы құзіреттілікті біртіндеп қалыптастыру бөлімі)

Пункт а) Мақсаты:жаңа тақырыпты өз бетімен меңгеруге мүмкіндік туғызу(5-7 минут)

Әдісі: оқулықпен жұмыс

Формасы : жұптық

Мазмұны:

ІІ кезең

1. Есту мүшесінің қандай маңызы бар?

2. Есту мүшесінің құрылысы

Сыртқы құлақ

Ортаңғы құлақ

Ішкі құлақ

Сыртқы құлақ:

Ортаңғы құлақ:

Ішкі құлақ:

3. Осы дыбыс толқындары қайда беріледі?

4. Дыбыстың үні, ырғағы, күші, жіңішкелігі, мағынасы қайда талданады?

5. Тепе-теңдік мүшесінің орналасқан жері . . .

6. Неліктен ортаңғы құлақ ауамен, ал ішкі құлақ сұйықпен толы болады ?

Пункт ә) Мақсаты:жоғарыдағы а) пункті тапсырмаларынмұғалім көмегімен бірге талқылап, оқушылардың өзіне қорытынды шығарту сәттері

Әдісі: сұрақ-жауап

Формасы : жалпы

Мазмұны:

7 . Адам алтыбақанда ұзақ ойнағанда неліктен басы айналып, тепе-теңдікті сақтай алмайды?

8 Не себепті самайдан соққы тигенде есту қызметі бұзылады?

9 Насекомдар, құстар, балықтарда есту қызметі қандай?

10. Көртышқан, мұртты кит, дельфиндерде неге құлақ қалқаны болмайды?

11. Африкандық фенек түлкісінің өзінің ұзындығы 40 см, ал құлақ қалқанының ұзындығы 15 см-ге тең. Бұны қалай түсіндіруге болады? Ал пілдің ше?

12. Әртүрлі ортадағы дыбыс жылдамдығы кестесімен танысайық .

Қоңырауды бос ыдыста, содан кейін суы бар ыдыста қағып көр. Шыққан дыбыстардың қаттылығы бірдей ме?Кестені пайдаланып су мен ауаның дыбыс өткізгіштік қасиеттерін салыстыр

Табиғи орта

20 ⁰ с-дегі дыбыстың таралу жылдамдығы

Табиғи орта: ауа

200с-дегі дыбыстың таралу жылдамдығы: 340 м/с

Табиғи орта: су

200с-дегі дыбыстың таралу жылдамдығы: 1490м/с

Табиғи орта: болат

200с-дегі дыбыстың таралу жылдамдығы: 4380 м/с

Табиғи орта: темір

200с-дегі дыбыстың таралу жылдамдығы: 5850 м/с

Табиғи орта: шыны

200с-дегі дыбыстың таралу жылдамдығы: 5600 м/с