"елім менің" танымдық ойыны

Күні, айы: 28.01.2013ж.
Тақырыбы: <<Елім менің >> атты танымдық ойыны
Мұғалімі: Гүлназ Қонысбаева Сұлтанғалиқызы
Мақсаты: Еліміздің тарихы туралы түсінік беру, өз Отанын сүюге, халқымыздың әдет-ғұрып, салт - дәстүрін сақтап, әрі қарай жалғастыруға тәрбиелеу, туған еліне, жеріне деген сүйіспеншілігін арттыру
Тәуелсіз ел тарихы - Отаншылдықтың, ерліктің, елдіктің не екенінін дәлелдейтін тамыры терең бай тарих. Елім,Отаным деген қасиетті ұғымдар әр адамзаттың өз табалдырығынан өз ауылынан, өз өлкесінен басталады. Егемен еліміздің ертеңін нұрлы етер <<барыс>> текті намысты ұрпақ бойында ұлттық сана көрініс тапса, ақыл ойы мен жүрегінде туған жері мен еліне деген сүйіспеншілік орын тепсе, бұл қоғамымыздың қалыпты дамуы, өркениетке ұмтылу жолындағы нәтижелі көрінісі болып саналмақ.
Шарттары:
* Сұрақ-жауап
* <<Аңдап айтып, анық сөйлеу>> (қатысушылар берілген сөзді дыбыстап дұрыс айтулары керек) Тұрақты сөз тіркесінің мағынасын түсіндіру
* Тарихи тұлғалар /топ жетекшісі өз тобына түсіндіреді
* <<Сенесіз бе,сенбейсіз бе?>>
* <<Әріптер қозғалысы>> /Оқушыға екі әріп тағылады.Сол әріптерді пайдаланып,сұрақтың жауабын тереді/
* <<Салт-дәстүрді білеміз бе?>>
І айналым.
* . Қазақстан халқы өзінің Президентін қашан сайлады? /1991 ж, 1/ХІІ/

* Әлемдегі екінші ұстаз?
Әл-Фараби

* Ол өзіне таяу деген құрылыстардан 300 метр жерде биіктігі 6 метр жасанды жотаның үстінде оқшау тұр.Оның мұшар бигінде жер шары мүсінделген, одан жоғарыда қанатын жайып жіберген қыран. Бұл қандай ғимарат?(Ақорда)

* Елтаңбаның авторлары кімдер?
Шота Аман Уалиханов, Жандарбек Мәлібеков

* Биіктігі 97 метр.3буынан тұрады.
1.Жер асты
2.Діңгегі
3.Алып шар (Бәйтерек)

* Түйенің пірі?
Ойсылқара

* 2006 жылы кыркүйек айында бой көтерген.Биіктігі -62 метр.Ашық сұр гранитпен көмкерілген көлбеу қабырғалар - көгілдір шыны қаптырмалармен астасып, тәуліктің әр сәтінде алуан түске боялады. (Бейбітшілік пен келісім сарайы)

* Дыбыстың жазба таңбасы? Әріп

* Шаһар бүгінде небір өткір ойлар мен таңқаларлық нәтижелердің шаңырағына айналған.Шаһар - 2003 жылы пайдалануға берілді.Мұнда тұщы су мен көлдер, коралл әлемі түрінде жасалған жабық айдандар бар. Негізгісі - акрильді туннель болып табылады. (<<Думан>>ойын-сауық орталығы)

* Астанамыз 10 жасқа қашан толды? /2008 жыл, 10 маусым/

Ән-жұмбақ (Атамекен)
ІІ айналым.
<<Аңдап айтып, анық сөйлеу>> (қатысушылар берілген сөзді дыбыстап дұрыс айтулары керек)
А) Тәуелсіздік, бейбітшілік, Қазақстан, конституция,дүниежүзілік;
Б) егемендік, президент, парламент, республика,қанағаттанарлық;
Тұрақты сөз тіркесінің мағынасын түсіндіру
* Айылын жимау(қымсынбау,жайбарақат болу)
Бұғанасы қатпаған(өте жас)
Екі көзі төрт болу(сарғая күту)
Жегені желкесінен шығу(қатты сасу)
2. кірер жер таппау(қатты ұялу)
қойдан қоңыр(жуас,момын)
төбе құйқа шымырлау(түршігу)
тілін білу(ұғыну, түсіну)
Ән-жұмбақ (Сарыжайлау)
ІІІ айналым
Тарихи тұлғалар /топ жетекшісі өз тобына түсіндіреді
*Ахмет Байтұрсынов *Абай Құнанбаев
*Рақымжан Қошқарбаев *Тоқтар Әубәкіров
*Меруерт Өтекешова *Мұхтар Әуезов
*Бердібек Соқпақбаев *Абылай хан
*Әбілқайыр хан Әйтеке би
Қаз дауысты Қазыбек *Ыбырай Алтынсарин
*Қайрат Рысқұлбеков *Құман Тастамбеков
Зере Қайрат Нұртас

Тұрсынбек Қабатов Қанат Әлжаппаров
Мәдина Садуақасова Иьля Ильин
Ән-жұмбақ (Елім менің)
4-айналым <<Сенесіз бе,сенбейсіз бе?>>
1. Әлемдегі алтын қоры бойынша Қазақстан 10 орында дегенге сенесің бе?(жоқ 6 орында)
2. Қазақ балуаны Қажымұқан Мұңайтбасов 56 медаль иеленгеніне сенесізбе?(я) ол28 мемлекетте күресіп тұңғыш қазақ палуаны атанған.
3. Қазақстанның жерінде пайдалы қазбалардың 6 мыңнан астам кен орны бар екеніне сенесіз бе? (я)
___________________________________________________________________________
4. Қазақстан жерінде 126-дан астам ұлт өкілдері тұрантындығына сенесіз бе? (я)
5. Әлемдегі ең ұзын жаяу көпір Қазақстанда екеніне сеніз бе (я) атырауда
6..Әлемнің екінші ұстазы Қазақстанда туған дегенге сенесіз бе? (я)Әбу-насыр Әл-Фараби

Ән-жұмбақ (Қазақ жігіттері)
5-айналым. <<Әріптер қозғалысы>> /Оқушыға екі әріп тағылады.Сол әріптерді пайдаланып,сұрақтың жауабын тереді/
1-топтың сұрағы:
1.Нанды баспа обал болады
2. Бала тілі бал
3.Ескі жара аузын тырнады
4.Бері тарса өгіз өледі
Әрі тартса арба сынады
5.Біреуге жала жаппа
6.Қонақ ғайып, несібе ғайып, ажал ғайып
7.Түс көрсең жақсыға жоры

2-топтың сұрақтары:
1. Ақыл көпке жеткізер
Өнер көкке жеткізер
2. Ақыл жастан
Асыл тастан
3. Үлкен кісі немесе атаны кім дейді қарт
4. Көмірдің түсі қара
5. Астана әсем қала
6. Көмекке келу асар салу
7. Өзін-өзі тану пәні сабағының авторы Сара

Ән-жұмбақ (Қазақстаным)
6-айналым. <<Салт-дәстүрді білеміз бе?>>
* Бұл дәстүр бүкіл қазаққа ортақ салт. Жарыса көшкен ауылдардың бірі озып,бірі қалып отырады.Сонда бұрын қонып отырған ауыл соңынан көшіп келіп,маңына қонған ауыл адамдарын қонаққа шақырып,қонағасы береді.Бұл қандай дәстүр? /Ерулік/
* Біреуді сөзбен жығып,ұтып,оны орнынан тұрмастай етіп өлең шығарғанда немесе өткір әзіл тастап ұялтқанда ұтылған адам бұл туралы басқа адамға таратып жібермеуі үшін бірдеңе береді. <<Бірдеңені>> алған адам ол сөзді ешкімге айтпауы керек./ауызбастырық/
Ән-жұмбақ (Қазақ елі)
* Қазылар алқасы ойынды қорытындылап, жеңімпаздарды анықтайды.