Бала құқықтары туралы конвенция

Сабақтың тақырыбы: Бала құқығы- асыл қазына

Мақсаты:

Адам құқықтарын сақтау, өз құқықтары мен міндеттерін жүзеге асыруға дайындық қабілеттілігін қалыптастыру;

Оқушыларға адам құқығы, бала құқығы, оқушының құқығы мен міндеті ұғымдарын меңгерту.

Көрнекілігі: слайд, заңдар сөздікшесі

Сабақтың барысы:

І. Ұйымдастыру бөлімі:

ІІ. Жаңа сабақ

Әнұран орындалады.

Бүгінгі сабағымыздың тақырыбы, балалар, «Бала құқығы- асыл қазына»

Құқық дегеніміз не? Міне, балалар, өздерің байқап отырғандай құқық дегеніміз заң рұқсат ететінадам табиғатына, жаратылысына сай әрекеттер жасау мүмкіндігі екен, яғни азаматтарға кең көлемді құқықтар мен бостандықтар берілген. Бүгін біз адам дүниеге келгеннен бастап, тұлға болып қалыптасқанға дейін қандай құқықтарға ие болатынын білеміз. Сондықтан да бүгінгі сабағымыздың мақсаты осы болмақ. Қазір, балалар, заң сөздікшесімен танысалық.

І. Біліп жүрейік:

Заң сөздікшесі

-Жақсы, ендеше, қазір біздерге балалар өз өлеңдерін оқып берсін. .

1-оқушы 5-оқушы

Әділ заң еңбек жемісін Болса да басқа тіліміз

Бағалар ерлер жеңісін Өзгеше рас түріміз

Адамның еркін айқындап Достасқан туыс жандармыз

Қызмет етер ел үшін. Туыстық, достық жырымыз

2-оқушы 6-оқушы

Бұл заңда жеңіс, даңқымыз Білеміз еңбек парқын біз

Салтанат құрған салтымыз Ерлерді сыйлау салтымыз

Сүйеніш қамқор, қорғаушы Қадірлі асыл аналар

Сүйеді заңын халқымыз. Құрметті әрбір қартымыз

3-оқушы 7-оқушы

Қазіргі кездің жасысың Ел жауы сырттан торлайды

Ертеңгі өмір басысың Ер елін жаудан қорғайды

Елің үшін еңбек ет Әділет үшін күрессең

Отан ырысы тасысын Әділ заң сені қолдайды.

4-оқушы

Зерттей біл терең ғылымды

Зер салып үйрен білімді

Қадірле дейді ұлы заң

Қастерлеп ана тіліңді.

Балалар адамға қатысты барлық құқықтарға ие, бірақ ересектерге қарағанда өз құқықтарын қорғау мүмкіндіктері аз болғандықтан ерекше құқықтық қорғауды қажет етеді. Қазақстанда балалардың құқығын қорғау туралы атаулы күндер берілген.

Атаулы күндер:

1-маусым

Балаларды қорғаудың халықаралық күні

1-маусым: 20-қараша

Балаларды қорғаудың халықаралық күні: Балалардың дүниежүзілік күні

1-маусым: 10-желтоқсан

Балаларды қорғаудың халықаралық күні: Адам құқығы күні

1-маусым: 1959жылы

Балаларды қорғаудың халықаралық күні: Әлемде бала құқығының халықаралық күнін мерекелеу. Декларацияны жариялаудан басталды.

1-маусым: 1979жылы

Балаларды қорғаудың халықаралық күні: Балалардың халықаралық жылы өтті

1-маусым: 20-қараша 1989ж

Балаларды қорғаудың халықаралық күні: БҰҰ-да Бала құқықтары туралы конвенция қабылданды

1-маусым: 8-маусым 1995жыл

Балаларды қорғаудың халықаралық күні: Қазақстан Бала құқықтары туралы конвенцияны бекітті.

А) Қазақстан Республикасындағы баланың құқықтары туралы

2002 жылғы 8 тамыздағы № 345-ІІ Қазақстан Республикасының Заңы

Б) Бала құқықтары туралы конвенция

Мен, қысқаша Қазақстан Республикасының Конституциясында берілген бірнеше баппен сендерді таныстырып кетейін.

В) Қазақстан Республикасының Конституциясында былай делінген:

1 бап

Қазақстан Республикасы өзін демократиялық, зайырлы, құқықтық және әлеуметтік мемлекет ретінде орнықтырады, оның ең қымбат қазынасы - адам және адамның өмірі, құқықтары мен бостандықтары.

15 бап

Әркімнің өмір сүруге құқығы бар.

27 бап

Неке мен отбасы, ана мен әке және бала мемлекеттің қорғауында болады.
Балаларына қамқорлық жасау және оларды тәрбиелеу - ата-ананың етене құқығы әрі міндеті.

Кәмелетке толған еңбекке қабілетті балалар еңбекке жарамсыз ата-анасына қамқорлық жасауға міндетті

Балалар, 18 жасқа толмаған жеткіншек бала деп саналады

1995 жылы Қазақстан Республикасының Президенті Н. Ә. Назарбаев Нью-Йоркте ЮНИСЕФ-тің атқарушы директоры Джеймс Грантпен бірге “Бала құқығы туралы Конвенцияға” әлемнің 156-шы елі болып қол қойды

-Балалар, қазір біздер берілген сөздерді дұрыс орнына қойып міндетімізді анықтауымыз керек.

Менің міндетім

Заңға . . .
Басқа адамдардың . . . , бостандықтарын, жеке өмірін, ар-намысын . . .
Мемлекеттік . . . сыйлау
. . . тәртіпті . . .

қоғамдық, сыйлау, бағыну, тәртіп, құқықтарын, рәміздерді, сақтау

Халық мақал-мәтелдер, тыйым сөздер арқылы баланы жастайынан ұрлық қылмауға, өтірік сөйлемеуге, «біреудің ала жібін аттамауға»тәрбиелеген. Ала жіпті қазақ тыйым белгісі ретінде қолданған, пір тұтқан. Ендеше келесі кезекте «Ой жалғау». Ол үшін мақалдың басқы бөлігінің жалғасын табу керек.

Заңның құрығы . . .

анық бас

Заңның құрығы . . .: Ақырын жүріп . . .

анық бас: қорлық

Заңның құрығы . . .: Асыл тастан . . .

анық бас: жамандық болмайды

Заңның құрығы . . .: Ұрлық түбі . . .

анық бас: арлы бала

Заңның құрығы . . .: Жазасын тарпайтын . . .

анық бас: кешірген жөн

Заңның құрығы . . .: Әдепті бала . . .

анық бас: арты игі