Үйсіндердің мекені

№51 М. Қаратаев атындағы орта мектебінің тарих пәні мұғалімі Омарова Гүлжахан Сунәділлә қызы.

Модуль №3 Үйсіндер

Модульдің құрылысы

Бөлінген сағат

Модульдің мазмұны

Бөлінген уақыты

өтілетін уақыты

Модульдің құрылысы: Кіріспе

Бөлінген сағат: 1

Модульдің мазмұны:

1. Модульге кіру. Модульдің мақсатын түсіндіру.

2. Дәріс. Үйсіндер мекені, қоғамдық құрылысы, шаруашылығы, мәдениеті.

3. Тірек сызбамен тақырыпты түсіндіру.

4. Оқулықпен дәптермен жұмыс.

Қорытынды үйге тапсырма.

Бөлінген уақыты:

5 мин

10 мин

15 мин

10 мин

5 мин

өтілетін уақыты:

Модульдің құрылысы:

Сөйлесу бөлімі:

Бөлінген сағат: 2

Модульдің мазмұны:

Оқу материалын меңгерту

«Қарлы кесек» ойыны бойынша
Қорытынды. Үйге тапсырма

Бөлінген уақыты:

40 мин

5 мин

өтілетін уақыты:

Модульдің құрылысы: 3

Бөлінген сағат:

Білім әскерлік дағдыларын дамыту

Өз жартыңды тап ойыны
Брейнг-ринг ойыны.
Қорытынды үйге тапсырма.

Модульдің мазмұны:

20 мин

5 мин

Бөлінген уақыты:

Модульдің құрылысы: Қорытынды бөлім:

Бөлінген сағат: 4

Модульдің мазмұны:

1. Тест

2. Сынақ

Бөлінген уақыты:

15 мин

20 мин

өтілетін уақыты:

Кіріспе бөлім:

Сабақтың тақырыбы: Үйсіндердің мекені. Шаруашылығы, қоғамдық құрылысы. Мәдениеті.

Кіріспе бөлім:: 1сабақ

Сабақтың тақырыбы: Үйсіндердің мекені. Шаруашылығы, қоғамдық құрылысы. Мәдениеті.:

Кіріспе бөлім:: Сабақтың мақсаты:

Сабақтың тақырыбы: Үйсіндердің мекені. Шаруашылығы, қоғамдық құрылысы. Мәдениеті.: Тірек сызба арқылы модульдің тұтас тақырыбы бойынша оқу материалын қысқаша түсіндіру.

Кіріспе бөлім:: Сабақ барысы:

Сабақтың тақырыбы: Үйсіндердің мекені. Шаруашылығы, қоғамдық құрылысы. Мәдениеті.:

Ұйымдастыру кезеңі.

Кіріспе бөлім:: 2. Жаңа сабақ игеру:

Сабақтың тақырыбы: Үйсіндердің мекені. Шаруашылығы, қоғамдық құрылысы. Мәдениеті.:

Үйсіндер жайлы деректерді Қытай тарихшысы Сыма Цян қалдырған. Б . з . б . ІІ ғасырда Орталық Азиядан Жетісу жеріне үйсіндер келіп қоныстанған . Үйсіндердің коне тарихын зерттеу мақсатында археологтар Жетісу жерінде қазба жұмыстарын жүргізді. Бірқатар қоныстар обалар қазды. Үйсіндер обаларын археологтар салынған уақытына қарай 3топқа бөледі.

Мал шаруашылығы, егіншіліктің дамығандығын түрлі кәсіппен айналысқанын қысқаша түсіндіру.

Үйсіндердің тұрмыс-тіршілігіне жеке-меншік иелігіне қарай әр-түрлі болып қалыптасты.

1. Мыңғырған малға мол жерге ие болғандар тайпа, ру басшылары.

2. Діни басшылар мен жасауылдар орташа ауқаттылар қатарына жатты.

3. Қарапйым бұқара халық - малшылар мен егіншілер.

4. Құлдар - соғыс кезінде тұтқынға түскендер.

2. тірек сызба.

2-ші сабақ:

2-ші сабақ:: Сабақтың тақырыбы:

: Үйсіндердің мекені, шаруашылығы, тұрмысы, қоғамдық құрылысы, мәдениеті.

2-ші сабақ:: Сабақтың өту әдісі:

: «Қарлы кесек» оқыта үйрету ойыны.

2-ші сабақ:: Ойынның мақсаты:

: Материалды меңгерту, есте сақтау қабілетін қалыптастыру, топтық жұмысқа үйрету.

2-ші сабақ:: Ойынның шарты:

: Қатысушылардың саны: 12-ден 25 адамға дейін болуы мүмкін. Егер қатысушылар саны 25 тен кем болса онда «Д-5» бағыттау парағы мен жетоны парағы ойыннан алынып тасталады. Үстөлдер А, Б, В, Г үстелдері деп белгіленіп бөлінеді. А әрпі бар бағытаушы парағын және жетонын алған оқушылар «А» үстеліне, «Б» әрпін алғандар Б үстелінің басына т. с. с барып отырады. Мұғалім әр топқа келелі мәселе бөліп береді. Оқушылар өздері өз топтарында оқып талқылайды. Берілген 10-15 минут уақыт өткен соң бірінші тур жарияланады. Оқушылар орындарынан тұрып әрқайсысы өздерінің бағыттау парағы бойынша жаңа орынға барып өз оқығанын түсіндіреді. І тур аяқталған кезде өзінің бағыттау парағында ең жақсы сөйлеуші деген жолға жақсы сөйлеген сөйлеушіні белгілейді. Яғни нөмірін белгілейді. ІІ, ІІІ, ІV тур жалғасады. Барлық тур біткен соң оқушылар қорытынды шығарып бағалау парағы бойынша жақсы топ анықталады.

2-ші сабақ:: Ойынның тапсырмасы:

2-ші сабақ:: А-топқа

: Үйсіндердің қоныс тепкен жері.

2-ші сабақ:: Б-топқа

: Шаруашылығы тұрмысы

2-ші сабақ:: В-топқа

: Қоғамдық құрылысы.

2-ші сабақ:: Г-топқа

: Мәдениеті.

2-ші сабақ:: Қорытынды.

2-ші сабақ:: Үйге тапсырма:

Үйсіндер тарауын оқу.

Жеке шығармашылық жұмыстарды бөліп беру.

2-ші сабақ:: 3 сабақ

2-ші сабақ:: Сабақтың тақырыбы

: Үйсіндер.

2-ші сабақ:: Сабақтың мақсаты

: Білім іскерлік дағдыларын дамыту

2-ші сабақ:: Сабақтың өту әдісі

: . «Өз жартыңды тап» «Брейнг-ринг»ойыны.

2-ші сабақ:: Сабақтың барысы

: Ұйымдастыру кезеңі

2-ші сабақ:: «Өз жартыңды тап»

2-ші сабақ:: Ойынның мақсаты:

: Оқушылар бір бірімен сөйлеу . таным қабілетін дамыту.

2-ші сабақ:: Ойынның шарты.

: Мұғалім жұп карточка дайындайды . 1 сұрақтар 2. жауаптар жазылады сұрақ пен оның жауабы жазылған карточкалар түсі бірдей болу керек . Оқушылар кез келген түсті карточкаларды таңдайды да, серігін іздейді. Бағалау парағы таратылады.

2-ші сабақ:: 1 сұрақтар жазылған карточкалар

1. Үйсіндер Қазақстанның қай жерінде мекендеген?

2. Үйсіндер обалары қай жерлерде табылған?

3. Жазба деректер бойынша б. з. б. І ғасырда үйсін халқының саны қанша болды?

4. Үйсіндердің мал шаруашылығы қай аймақтарда дамыды?

5. Қандай мал түрлерін өсірді?

6. Егіншілік қай аймақтарда дамыды?

7. Мамандарды таң қалдырған екі зергерлік бұйымды ата?

2-ші сабақ:: Келесі карточкаларда жауаптары жазылады.

2-ші сабақ:: 2. «Брейнг-ринг» оқыта үйрету ойыны.

2-ші сабақ:: Ойынның мақсаты:

: Бір ізділікке, есте сақтау қабілеттілігін артырады, Шыдамдылыққа үйретеді.

2-ші сабақ:: Ойынның шарты:

: Мұнда 5 немесе 7 адамнан 6 ойыншы және 1 жүргізуші болады. Ойынға қатысушыларға нөмір жазылған житон таратылады. әр топ өз стол басына отырады. Стол үстіне 6немесе 4 бөлікке бөлінген жаймалар, осы карталардың үстіне тапсырма жазылған карточкалар келесі ретпен қойылады. 1-ші деңгей сұрағы қойылады. Оның үстіне 2-ші деңгей сұрағы қойылады. Ең үстіне 3-ші деңгей сұрағы қойылады. Әр бөлікте 1 сұрақтан. Үстінгі сұраққа дайындықсыз жауап береді. 2-ші сұраққа 2-3 минут дайындалып жауап береді. 3-ші сұраққа яғни бірінші деңгейлік сұраққа 7-10 мин уақыт беріледі.

2-ші сабақ:: Тапсырма:

Бөлек жеке дайындалады.

І. Үйсіндерде жеке меншік қалай пайда болды. Жеке меншік белгілері.

І. Обалардың салынған уақытына қарай бөлінуі.

І. Үйсін шеберлерінің дүниежүзілік өнерге қосқан үлесі деген сөйлемінің мәнін түсіндір.

І. Үйсіндердің дүние танымы туралы қандай қорытынды. Бағалау парағы бойынша жақсы топ жақсы оқушы анықталады . . Үйге тапсырма . § 17. § 18. § 19. §20 оқу . тест жазу.

2-ші сабақ:: Қорытынды бөлім.

: 4-сабақ

2-ші сабақ:: Сабақтың тақырыбы.

: Үйсіндер.

2-ші сабақ:: Сабақтың мақсаты.

: Оқушылардың білім-білік дағдыларын нақтылау, тапсырмаларды қаншалықты меңгергенін анықтау, бағасын жақсартуға мүмкіндік беру.

2-ші сабақ:: Сабақ әдісі.

: Тест, сынақ.

2-ші сабақ:: Сабақтың барысы.

: 1. Ұйымдастыру кезеңі.

2-ші сабақ:: 2. Тест алу.

: Тапсырма 1-нұсқа.

2-ші сабақ::

: Жетісудағы сақ жеріне б. з. б. 2. ғас. Орталық Азиадан келіп қоныстанған тайпа. А. ғұн. Б. Үйсін В. қаңлы. 2. Үйсіндердің жоғарғы билеушісінің титулы.

2-ші сабақ::

: а) Гуньмо. Б) шаньюй. В) хан.

2-ші сабақ::

: 3. Үйсіндердің астанасы болған қала. а) Битянь. Б) Янгигент. В) Чичуген.

2-ші сабақ::

: 4. Қарғалы тау шатқалынан табылған үйсін тайпасына тән алтыннан бұйым табылды. А) жузік. Б) а лқа. В) диадема. 5. Қарғалы диадемасындағы қанатты аттар нені білдіреді?

2-ші сабақ::

А) күнді. Б) айды. В) аспанды. 6. Ә. Төлеубаевтың зерттеулеріне қарағанда үйсін мәдениеті Шығыс Қазақстанның қандай баурай ларында тараған. А) Тарбағатай. Б) Алтай. В) Сауыр.

7. Бүгінде ұлы жүз құрамындағы ру. А) найман б) тама в) үйсін 8Б. з. б. нешінші ғасырда үйсін атауы қытай жазбаларынан кездеседі.

А) 3 б) 1 В) 2

9. Үйсіндер тайпа көсемін қалай атаған?

А) Бекзат Б) Яғбу В) Бек

10) Жетісудағы үйсін мәдениеті қанша жылдай өмір сүрген?

А) 70 Б) 700 В) 730

2-ші сабақ:: 2 нұсқа

1. Үйсіндер темірден, мыстан, қоладан күнделікті тұрмысқа қажетті нелер жасаған?

А) Ыдыстар Б) еңбек құралдары В) бұйымдар.

2. Сүйектен үйсіндер нелер джайындаған?

А) сәндік затта р. Б) қайрақ тас . В) жебелердің ұштары.

3. Үйсіндердің қыш заттары мен ыдыстарындағы салынған сурет. А) күннің суреті б) аңның суреті в) айдың суреті. 4. Үйсіндерде жақсы дамыған кәсіп . а) тері өңдеу б) зергерлік В) Құмыра жасау

5. Қандай мал шаруашылығының ауысуы қоғамның ілгері басуына әсер етті? А) отырықшы Б) жартылай көшпелі В) көшпелі.

6. Бай үйсіннің қанша мың жылқысы болған?

А) 5-6 б) 4-5 в) 4-6

7. Үйсін тайпа одағының билеушісі?

А) Шаньюи б) гуньмо В) яғбу

8. б. з. б. ІІ-І ғасырларда үйсін мемлекеті қай елмен сауда байланысын жасады?

А) Қытай Б) Ғұн В) Қаңлы

9. Үйсіндердің солтүстік батыстағы көршісі?

А) Ғұн Б) Қаңлы В) Сармат

10. Орталық Азиядағы алғашқы этникалық бірлестік?

А) Үйсін Б) Қаңлы В) Ғұн

2-ші сабақ:: Сынақ: