Ертегілер туралы түсінік

Сабақтың тақырыбы: Ертегілер туралы түсінік
Мақсаты: ертегілер және оның түрлері туралы түсінік алу,тіл байлығымды
дамыту, ертегі оқуға деген қызығушылығымды арттыру
Сабақтың түрі: жаңа сабақ
Сабақтың әдісі: сөздік, көрнекілік, жартылай-ізденушілк.
Сабақтың байланысы: тарих, қазақ тілі, бейнелеу өнері
Оқыту технологиясы: Блюм таксономиясы, өрмекші кластері, эйлер дөңгелегі,
фашбаун, тірек сызба, гениологиялық ағаш.
Ресурстары: интерактивті тақта,5 сыныптық оқулығы авторы:Ә Дайыр,
Қ.Айтқалиев, Ш.Беркімбаева, Г.Құрманбай. Алматы «Атамұра» 2010

Мазмұны: 1. Ертегі туралы түсінік, оның түрлері
Морфологиялық карта
|№ |Тақырыбы |Өмірге қажетті |Басқа пәндерде |Берілген |Жалпы |
|р/с| |ақпарат |кездесетін |пәнді одан |ой-өрісін |
| | | |ақпарат |әрі оқып тану|дамыту үшін |
| | | | |үшін қажетті |ақпарат |
| | | | |ақпарат | |
|1. |Ертегі туралы |Ертегінің |Қазақ тілі, |ҰБТ, ОЖСБ, |Танымдық |
| |түсінік |көркем, бай тілі|тарих, сөздер |5-11 сынып |қабілетін, |
| | |арқылы шешен |түсінігі, |әдебиеті |ой-қиялын,тіл|
| | |сөйлеуге, өз | | |байлығын |
| | |ойын әдемі | | |дамыту |
| | |баяндау | | | |
| | |үйренеді. | | | |

САБАҚТЫҢ БАРЫСЫ
I. Ұйымдастыру
Кезеңнің міндеті – оқушылардың психологиялық дайындығы, сабақтың
тақырыбы мен міндеттерін хабарлау.
II. Тақырыпқа енгізу
1 – деңгей білім
«Қане жауап ізделік»
- Фольклор мен ауыз әдебиеті бір ұғым ба?
- Ауыз әдебиетінің қандай белгілері бар?
- Ауыз әдебиетінің қандай түрлері бар?
- Мақал – мәтелдерді неге ауыз әдебиетіне жатқызамыз?
- Мақал мен мәтелдің айырмасын айт?
- Жұмбақ ауыз әдебиетінің қандай түрі?
- Қалай ойлайсыңдар, ертегілерде мақал-мәтелдер, жұмбақтар кездесе ме?

ІІ деңгей. Түсіну

1. Мына мақалдардың мағынасын қалай түсінесіңдер? Өз сөздеріңмен
білдіріңдер.
- Жолдасы жақсы жолды болар,
Жолдасы жаман қолды болар
- Өнер алды – қызыл тіл
- Оқусыз білім жоқ, білімсіз күнің жоқ.
(әр қатарға 1 сұрақтан)

ІІІ деңгей Қолдану

1) Өрмекшіні құру халық ауыз әдебиеті
(Тақтада «халық ауыз әдебиеті». Тармақтарын оқушылар толтырады.)

мақал – мәтелдер жұмбақтар Батырлар жыры

Тұрмыс салт - жырлары аңыз әңгімелер төрт түлік туралы
жырлар

2) Мына сөздерді пайдаланып, мақал-мәтел жазыңдар.
Отан, жер, еңбек, оқу, тіл, білім
3)Эйлер дөңгелегі арқылы қарама – қарсы мағыналы мақал-мәтелдерді
көрсетіңдер
Оқулықпен жұмыс. 26-27 бет

ІV деңгей Талдау
Мұғалімнің сөзі. Мына суреттерде ауыз әдебиетінің қандай түрі бейнеленген
деп ойлайсыңдар?
Ертегілер халық ауыз әдебиетінің ең көне мұрасы.
- ертегілер дегеніміз не? Оны қалай түсініп келдіңдер?
- Қандай ертегілерді білесіңдер?
- Ертегілер қалай басталады? Немен аяқталады?
Толықтыру (Ертегіде ғасырлар ізі жатыр.Ертегіде халықтың тыныс-
тіршілігі,тарихы, салт-санасы, әдет ғұрпы,мұң-шері, арман-мұраты жатыр.)

Оқулықпен жұмыс 34-35 бет
▪ Тақырыпты оқып шығып, ертегінің түрлерін ажыратып, топтастыр.
▪ Олардың айырмашылығын тауып, дәлелдеп, кестені толтыр

Ертегілер

|Хайуанаттар туралы |Қиял – ғажайып |Шыншыл ертегілер |
|ертегілер |ертегілері | |
| | | |

V деңгей. Синтез

(Шежіре ағашы) Геанологическое древо
Тамырлары - Қалай ойлайсыңдар, адамдар неге ертегіні ойлап шығарды?
(адамдардың ауыр тұрмысы: көліктің, жарықты жоқтығы).
Діңі – Тұрмыстары қиын болғаннан адам әрқашан армандайды ( мәселе –
адамдардың арман-тілегі, мұң-мұқтажы)
Сабағы – ертегілердегі жоқшылық, қиыншылық қазір қалай өзгерді? (көлік,
жарық, су, телефон, ұшақ, газ т.б.)

VІ деңгей бағалау.

«Менің сүйікті ертегімнің кейіпкері маған неге ұнайды?» тақырыбында шағын
ертегі жазу.

-----------------------
Халық ауыз әдебиеті