Экологиялық қауіпсіздік

9 сынып Қазақстан тарихы

Сабақтың тақырыбы: Еуропа Қауіпсіздік Ынтымақтастық Ұйымы

және Қазақстан

Сабақтың мақсаты:

Білімділік : Еуроатлантика және Еуразия аумағындағы жалпыға

ортақ, бөлінбейтін және ұжымдық қауіпсіздікке
арналған

маңызды мәселелерді талқылаудың қажеттілігін
ұғындыру

Дамытушылық: Қазақстанның ЕҚЫҰ – ға төрағалығы мәртебесіне ие

болғаннан кейінгі қауіпсіздік мәселелерін шешудегі

атқарған іс - шараларын көрсету арқылы
оқушылардың

сөйлеу, ойлау мәдениетін қалыптастыру.

Тәрбиелік: Қазақстанның дүниежүзілік аренадағы саясатының

дұрыстығы жағынан беделі жоғары екендігін
жастарға

сездіру.

Нақыл сөздер:

1. «Алтау ала болса, ауыздағы кетеді, төртеу түгел болса, төбедегі
келеді»

2. «Бақыт бағалағанның ғана басында тұрады»

Сабақтың түрі: Семинар – пікір алысу

Сабақтың жүру барысы:

1. Кіріспе сөз

2. ЕҚЫҰ тарихына шолу жасау.

3. ЕҚЫҰ- ның қалыптасу кезеңіндегі қаралған мәселелер.

а) Ядролық қаруға шек қою.

ә) Лаңкестікті тоқтату.

б) Адам құқығын қорғаудағы «адам саудасы».

в) Экологиялық қауіпсіздік.

г) Гендерлік тепе – теңдік мәселесі

4. Қазақстанның ЕКЫҰ – ға төрағалық етуіндегі стратегиялық бағыты.

Қызығушылығын ояту

Саммит дегеніміз не?
- Жоғарғы деңгейдегі кездесу. Қатысушы елдердәң мемлекет және
үкімет басшыларының мерзім сайын өткізіп тұратын кездесуі.
Саммитте не мәселелер қаралады?
- Сенім мен қауіпсіздікті нығайту жөніндегі шаралар мен қаруларды
бақылау мен адам құқықтары.
Осы ұйымға қанша мемлекет мүше?
- 56 мемлекет.
ЕҚЫҰ деген не?
- Алғашқы кезде Еуропаның қауіпсіздік және ынтымақтастық жөніндегі
кеңестің негізі 1973 жылы Кеңестер Одағының ұйытқысымен қаланыпты. 1973
жылы шілде айында Шығыс пен Батыс елдері арасында орын алған шиеленісті
жағдайды реттеу үшін Хельсинкиде 33 мемлекеттің басшысы кездесіпті. Сол
кездегі келісім-шарттың қорытындысына 1975 жылы қол қойылып, ол тарихта
«Хельсинки келісімі» деген атпен қалды.

Жұмыс бағыты 1. Қауіпсіздік

2. Ынтымақтастық

3. Адам құқығы

30 қаңтар 1992 жыл

Қазақстан бұрынғы Кеңес Одағы елдерінің ішінде алғашқы болып

Еуропадағы қауіпсіздік және ынтымақтастық ұйымына мүшелікке кірді.

ЕҚЫҰ – ның міндеттері мен мақсаттары:

|Әскери саяси |Экономикалық және |Адами өлшем бойынша |
|өлшем бойынша |экологиялық өлшем | |
| |бойынша | |
|Қаруланудың таралуын | |Адам құқығын қорғау; |
|бақылау; |Экономикалық-экологиялы|Демократиялық |
|Жанжалдардың алдын алу |қ |институттарды |
|жөніндегі дипломатиялық |қауіпсіздік. |дамыту; |
|күш-жігер; | |Сайлаулар |
|Сенімді қарым-қатынас | |мониторингі. |
|құру және қауіпсіздік | | |
|жөніндегі шаралар. | | |

Астанада ЕҚЫҰ саммитінің өтуі - бұл:

1. Қазақстанның халықаралық беделі мен Мемлекет басшысының
бейбітшілікті нығайту жолындағы ерен еңбегін мойындау.

2. Еліміздегі ұлтаралық татулық пен келісімнің бірегей моделінің.
ҚР тәуелсіздік жолындағы әлеуметтік – экономикалық, саяси
жетістіктерінің нәтижесі мен танылуы.

3. Елдің қауіпсіздігі мен тұрақтылығын қамтамасыз етуге,
тәуелсіздікті нығайтуға қосқан үлес.

4. Қазақстандық экономикаға инвестицияларды молайтудың, туризмді
дамыту мен іскерлік байланыстарды кеңейтудің факторы.

5. Орталық Азия өңіріндегі мәселелерді шешуге әлемдік

қауымдастықтың назарын аударуға мүмкіндік.

«Біз бұл сессияны ЕҚЫҰ-ға біздің төрағалығымыздың "Сенім, дәстүр, ашықтық
және төзімділік" дейтін ортақ ұранымен өткізіп отыруымыз кездейсоқтық
емес. Біз күн өткен сайын адамдар арасындағы СЕНІМДІ нығайта бердік. Біз
Отан тағдыры үшін ортақ жауапкершіліктің жаңа ДӘСТҮРІН қалыптастырдық. Біз
этносаралық және конфессияаралық қатынастарда АШЫҚТЫҚТЫ қамтамасыз
еттік. ТӨЗІМДІЛІК Қазақстанды табысты да сенімді дамытудың маңызды
факторына айналды.Бұл қағидаттар біздің еліміздің ішкі де, сыртқы да
саясатының рухын бейнелейді».

Өзіңді өзің бағала

10 - 30 ұпай - “3”

30 – 50 ұпай - “4”

50 – 60 ұпай - “5”

1сұрақ – 9 ұпай.

Қазақстан мемлекеті қашан ЕҚЫҰ - ға мүше болды және оның төрағалық

етуінің дүниежүзілік аренада рөлі қандай?

-1992 жылы қаңтардың 30-ында Қазақстан Еуропадағы қауіпсіздік және

ынтымақтастық жөніндегі ұйымға кірді, жалпы адамзаттық

қауымдастыққа енуіндегі үлкен қадамдардың бірі – Финляндияның

астанасы Хельсинкиде жасалды. Финляндия үкіметіне сақтауға

тапсырылған Еуропадағы Қауіпсіздік және Ынтымақтастық жөніндегі

кеңестің қорытынды актісіне бұрынғы Кеңес Одағы мен Югославия

Федерациясынан тәуелсіздік алып шыққан бір топ мемлекеттердің

басшыларымен бірге Қазақстан Республикасының Президенті

Н.Ә.Назарбаев қол қойды.

2 сұрақ - 5 ұпай.

ЕҚЫҰ-ның Астана саммитінде қандай маңызды құжат қабылданды?

- 2010 жылы 2 желтоқсанда ЕҚЫҰ саммиті Астана – Декларациясы

құжатына қол қойылды. Бұл – Қазақстанның төрағалық етуіндегі

тарихи күн.

3 сұрақ – 9 ұпай.

Неліктен терроризм мәселесі ЕҚЫҰ – ға қатысушы елдердің
барлығының назарында?

4 сұрақ – 5 ұпай.

Қазақстан ЕҚЫҰ – ға 2010 жылы саммитте төрағалық етіп, нәтижелі
қорытындыға жеткенін білеміз, ал 2011 жылы еліміз қандай іс -
шараға төрағалық етті?

-2011 жылы Қазақстан Ислам конференциясына төрағалық етеді.

5 сұрақ – 9 ұпай.

Қазақстанның ЕҚЫҰ - ға төрағалық етуіндегі Астана саммитінің
тарихи маңызы неде?

1. Қазақстанның халықаралық беделі мен Мемлекет басшысының
бейбітшілікті нығайту жолындағы ерен еңбегін мойындау.

2. Еліміздегі ұлтаралық татулық пен келісімнің бірегей моделінің.

ҚР тәуелсіздік жолындағы әлеуметтік – экономикалық, саяси
жетістіктерінің нәтижесі мен танылуы.

3. Елдің қауіпсіздігі мен тұрақтылығын қамтамасыз етуге,
тәуелсіздікті нығайтуға қосқан үлес.

4. Қазақстандық экономикаға инвестицияларды молайтудың, туризмді
дамыту мен іскерлік байланыстарды кеңейтудің факторы.

5. Орталық Азия өңіріндегі мәселелерді шешуге әлемдік

қауымдастықтың назарын аударуға мүмкіндік.

6 сұрақ – 9 ұпай.

Қазақстан гендерлік тепе - теңдік мәселесінде ЕҚЫҰ – ға төрағалық

ету кезеңінде қандай прогресті қадамдар жасай білді?

7 сұрақ – 9 ұпай.

ЕҚЫҰ – да адам құқығын қорғау “себеті” бойынша бүгінде дүниежүзілік
аренада “адам саудасы” кезек күттірмейтін проблема болуы неліктен?

8 сұрақ – 8 ұпай.

ЕҚЫҰ - ның негізгі міндеттемелері мен мақсаттарында экономикалық
және экологиялық қауіпсіздік саласы бойынша бүгінде ғаламдық
проблемаға айналып отырған Арал жағдайы мен Семейдегі
жарылыстардың жағдайы осы ұйымда көтерілуі орынды ма?

9 сұрақ – 5 ұпай.

Семей полигонындағы жарылыстың тоқтауына қандай қозғалыс үлес
қосты? Оны бастаған кім?

- Семей полигонындағы жарылыстың тоқтауына үн қосқан – “Невада-
Семей” қозғалысы. Жетекшісі – Олжас Сүлейменов.

Конференциялық сабақты бекіту:

1. ЕҚЫҰ ұйымына төрағалық – Қазақстан үшін үлкен абырой әрі
мәртебе.

2. Қазақстанның төрағалыққа қол жеткізуі – ТМД елдері мен Орта Азия
мемлекеттері арасында беделін айқындап қана қоймай, олардың
арасында бұл мәртебені бірінші иеленгендігінде.

Бағалау.

Үйге тапсырма: 1.§26

2.Оқушылар шығармашылығы. Реферат жазып,
қорғау.