Сөз тіркесінің байланысу тәсілдеріне қарай құрылысы

Сабақтың тақырыбы: Сөз тіркесінің байланысу тәсілдеріне қарай құрылысына,
олардың

түрлеріне жаттығу жұмысы.

Мақсаты

1.Білімдік. Сөз тіркесінің байланысу тәсілдеріне қарай құрылысы, яғни
матаса, меңгеріле, қабыса, жанаса байланысқан сөз тіркестерінен алған
білімдерін тиянақтау, жинақтау, жаттығу барысында сөз тіркесінің
құрылысына қарай түрлерін бірінен – бірін ажырата білуге, салыстыра отырып,
ортақ қасиеттерін, айырмашылықтарын білуге дағдыландыру.

2.Тәрбиелік.Адамгершілікке, еңбекке, Отансүйгіштікке тәрбиелеу.

3.Дамытушылық. Дүниетанымын кеңейту, ойлау, есте сақтау қабілеттерін
дамыту, шығармашылық қабілеттерін шыңдау.

Әдіс.Сұрақ – жауап, түсіндіру, талдау, салыстыру, жинақтау.

Көрнекілік: Сызбалар.

Жүрісі.

1.Ұйымдастыру

2.Мақсат қою стратегиясы

3.Блум жүйесі.

1.Білім

1.Синтаксис нені зерттейді?

2.Сөйлемдегі сөздер қандай тәсілдер арқылы байланысады?

3.Сөйлемдердегі сөздердің байланысу түрлерін ата?

2.Түсіну

1.Қиысу дегеніміз не?

2.Матасу дегеніміз не?

3.Меңгеру дегеніміз не ?

4.Қабысу дегеніміз не?

5.Жанасу дегеніміз не?

6.Қиысудың ерекшелігі не?

3.Талдау.

Венн диаграмасы.

1.Меңгеру мен матасу

2.Матасу мен қабысу

3.Меңгеру мен жанасу

4.Қолдану.

1.Қабысу тіркесін жаса.

Сын есім – зат есім

Зат есім – зат есім

Есімше – зат есім

2.Матасу тіркесін жаса.

Зат есім. Ілік септігі – зат есім. Тәуелдік жалғау.

Есімдік – зат есім.

3.Меңгеру жаса.

Зат есім – етістік

Зат есім – сын есім

3.Жанасу жаса

Үстеу – етістік

Көсемше – етістік

4.Жинақтау стратегиясы.

Мақал – мәтелдерді толықтыру. Тіркес түрлеріне мысалдар табу.

А.Мақалдарды толықтыр, матасуды тап.

1.Әйел – үйдің ажары,

- -- - - - - -- - - - - - - - -

2.Ер жігіттің аты жақсы болса бір бақыт,

- -- - - - - -- - - - -- - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Ә.Жұмбақты толықтыр, меңгеруді тап.

1.Үлпершекке қан құйып,

- - - -- - - - - - - - - - - - - - - -

2.Тіріден өлі туады,

- - -- - - -- -- - - - - -

Б.Өлең шумағын толықтыр, қабысуды тап.

1.Ақ киімді денелі, ақ сақалды.

- - -- - - -- - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - -- - -- - - - - - - - - - - -

- - - - - - -- -- - - - - - - - -- - - - -

2.Әрекет стратегиясы.

1.Мәтін жалғастыру.Мәтінге тақырып қою.

. . . . . . .. . . . . .. .

Биыл көктемнен бері қос қарлығаш осы жерді мекен етті.

Әрине, бұл ескі иесіз қалған мекен еді....

2.Өлең шумақтарын толықтыру.

3.Ой толғаныс.

3.Өлең жазу.

4.Әңгіме жазу

5.РАФТ әдісі

Р – рөль – оқушы

А – аудитория – кабинет

Ф – форма – ойлау

Т – тақырып – ағаттық

3. Бекіту

1. Топтастыру стратегиясы.

Кем дегенде екі толық мағыналы сөздің
тізбегі

Сөз тіркесі Екі сөздің біріншісі бағыныңқы, екіншісі
басыңқы

Бірінші сөзі екіншісіне сабақтаса
байланысады.

Есімді, етістікті түрі бар.

Байланысу түріне қарай құрылысы бес
түрлі.

2. Не білдік? Комментарий.

3.Қайсысы сөз тіркесі ?

1.Торы ала
1.Үйге бару

2.Алып кетті
2.Баланың бесігі

3.Қара торы
3.Адамның жүрегі

1.Ит өлген жер

2.Тонның ішкі бауындай

3.Ат ізін салмау

5.Үйге тапсырма.

6.Бағалау.