Ұлы географиялық ашулар

Сын тұрғысынан ойлау үшін мүмкін-діктер

-еркін ойлауға қандай мүмкіндіктер жасалды?

-өздігінен ізденуге қандай мүмкіндіктер жасалады?

Мағынаны ажыра-ту сатысы (жаңа ақпарат)

-оқушыларды белсе-не қатыстыру

-стратегияларды жүйелі қолдану арқылы оқушылар-дың жұмысын ұйымдастыру (сауал қоя білу, талдау жа-сай білу, баяндау және қызу ой талқы-сын жасай білу қабі-леттерін жетілдіру жолдарын беру)

-оқушылармен бір-лесіп жұмыс жасау, қарым-қатынас шеберлігін ұтымды пайдалана білу

-оқулықтан басқа ақпараттар көзін ашу

-әрі қарай не болатынына қызықтыру, белсенділіктерін ояту

-алатын білімінің пайдалылығына көздерін жеткізу

-білімін, ақпаратты жүйелеуге үйрету

ІІ. Мағынаны тану

Өндірістің дамуы арзан шикізат қорын қажет етті. Сол кезде Батыста осы айтылған қымбат заттар - Үндістанда, Шығыс Азия елдерінде төгіліп жатыр деген әңгіме тарады. Сөйтіп, сауданың дамуы жаңа жерлерді іздеуге итермеледі. Бұл, әрине, ғылым мен техниканың дамуының арқасында ғана мүмкін болды. Теңізге жүзу үшін толқынға төзе алатын, алысқа жүзе алатын кемелер жасала бастады. Кеме жасауда Испания мен Португалия бәсекелесті. Олар Атлант мұхиты арқылы жүзіп, белгісіз аралдар мен түбектерді өздеріне тәуелді етіп, байлығын тонай бастады. Осылай Ұлы географиялық ашулар жүйенің бастамасы болып қалды.

Мәтінмен жұмыс

№1 топ

Х. Колумб - саяхатшы, оны дәлелде.

Колумбтың саяхаты 1492 ж. тамызда басталды, оның мақсаты Үндістанға бару еді. Ол үшін кемемен Испания жағалауындағы Полос қаласынан сапарға шықты. Ашқан жаңалықтарды: Сорогос теңізі, Сан-Сальвадор аралы, Америка құрлығын ашып, оны «Үндістан» деп атады. Еуропада жоқ өсімдіктерді (жүгері, картоп, темекі) кездестірді. Қиындықтар - теңізге уақыт жүру, теңізшілер арасында абыржу, еңбегінің бағаланбауы.

№ 2 топ

Васко да Гамманың жасаған саяхатын зерттеп, сызбасын жаса. Васко да Гамманың экспедициясын зерттей келе, оның 1497 жылы 8 маусымда төрт кемемен Лиссбоннан шыққандығы анықталды. Ол Канар аралдары арқылы Африка жағалауына келді және сол сапары барысында «Әулие Елена» қойнауын, «Қайырлы Үміт» мүйісін, «Санто Баре» қойнауын ашып, Үндістанға барғандығы анықталды. Кейін Португалия королі Эммануилдің арнайы тапсырмасымен екі рет Үндістанға әскери экспедициясымен аттанып, бейбіт елді қарудың күшімен басып алды. Осылай Үндістан елі Португалияның, кейін Испания, Франция, Англия отарына айналды.

№ 3 топ

Америго Веспучи саяхатын салыстыр. ВЕНН диаграммасы.

А. Веспучи саяхатшы Х. Колумб

- 1497 ж. сапарға шықты. Испания - 1492ж. сапарға шықты

- 3 рет аттанды. Америка - 1 рет аттанды

- Бразилия жағалауын құрлығын - Сан-сальвадор аралы,

Зерттеді ашты Сорогос теңізін ашты

-Үндістанның жаңа Жаңа жер ашып,

Материк екенін «Үндістан» деп атады

Анықтады - Қуғынға ұшырады

- Америка деп атады

4 топ. Фернандо Магеллан саяхатына талдау жаса.

Ф. Магеллан жер шарын айналып шығу үшін 1519ж. 20 қыркүйекте бес кемемен Испаниядан аттанды. Ол Канар аралдары арқылы Оңт. Американы жүзіп өтіп, Ұлы мұхитқа шықты. Оны Тынық мұхиты деп атады, өйткені ол Атлант мұхитына қарағанда бәсең болатын. Атлант мұхиты мен Тынық мұхитын байланыстыратын бұғаз кейіннен «Магеллан бұғазы» деп атады.

Көп қиындықтарға ұшырай отырып, 1521 жылы 9 наурызда аралдарға кездеседі, Кейіннен Испанияға қарасты Филиппин аралдарына келіп тоқтайды. Сол жерде жерілікті тұрғындармен болған шайқаста Ф. Магеллан қайтыс юолады. Экспедиция мүшелері елге оралады.

Әрбір топ өз жұмыстарын қорғайды. Ортаға шығып бір-біріне түсінгенін айтып талқылайды. /4 мин/ (15 мин)