Формуланы енгізу және көшіру

Сабақтың тақырыбы: § 8.3. MS Excel-де формуланы енгізу және көшіру.
Сабақтың мақсаты:
Білімділік: Деректерді өңдеу формулалары, деректердің орнын ауыстыру
және көшірмелеу туралы білімдерін қалыптастыру;
Тәрбиелік: Жан-жақты болуға, өз бетімен жұмыс істеуге
тәрбиелеу;
Дамытушылық: Оқушылардың есте сақтау және зейіндік қабілеттерін
дамыту. Пәнге деген қызығушылығын арттыру.
Сабақ түрі: Практикум элементтерінің көмегімен демонстрациялар,
баяндау арқылы түсіндіру.
Сабақта қолданылатын көрнекті құралдар: компьютерлер, үлестірме
қағаздар, интерактивті тақта.
Сабақтың өту барысы:
І-кезең (7 мин)
І. Ұйымдастыру. Оқушылармен сәлемдесу, сыныпты сабаққа дайындау.
ІІ. Үй тапсырмасын тексеру: 8.2 тақырып. MS Excel-ге берілгендерді енгізу
және редакциялау.
а) Оқушыларға семантикалық карта таратып беремін.
ә) Сұрақтарға жауап беру (слайд 8).
Семантикалық карта (дұрыс жауапты «+» белгісімен бересіз)
|Жауаптары |Кез келген электронды кестенің ұяшығына |
| |мына ақпараттарды енгізуге болады. |
|Сан | |
|Бейнелік | |
|Мәтіндік | |
|Сурет | |
|Формула | |

|Жауаптары |27 |=A5+B5*C5 |-55.99 |
| | | |немесе |
| | | |а 55,99 |
|Сан | | | |
|Формула | | | |
|Мәтін | | | |

|Жауаптары |Берілгендерді редакциялау |
| |үшін: 2 әдісі |
|Ұяшықты белгілеп, Ғ1 | |
|пернесін басу | |
|Ұяшықты белгілеп, Ғ2 | |
|пернесін басу | |
|Ұяшықты белгілеп, Ғ3 | |
|пернесін басу | |
|Ұяшықты белгілеп, формула| |
|жолында редакциялау | |

ІІ-кезең (20-22 мин) технология бойынша синектикалық бөлім.
ІІІ. Жаңа тақырып
а) Өз бетімен жаңа тақырыпты меңгеру. (оқып шығу 5 мин) 4-топқа
тақырыпшаларды бөліп, оқитын бөліктерін белгілеп беремін.
Оқушыларды 4 топқа бөліп отырғызамын. Нөмірленген 4 парақ таратып беремін.
Талқылауға арналған маңызды тақырыпшалар:
• Функция шебері, автоқосынды;
• Формулаларды көшіру;
• Салыстырмалы және абсолют сілтемелер;
• Ұяшықтағы мәліметтердің орнын ауыстыру;
ә) «Эстафета» тәсілі: Жұмыс нәтижесін мұғаліммен бірігіп талқылау.
Белгі бойынша оқушылар жаңа тақырыптан оқыған командаларын, батырма,
белгілерін жазып, бір-біріне жылжытып отырады (бір-бірін қайталамауы тиіс).
(4 мин)
Қай топ анық, нақты жауап бергенін анықтап, жеңімпаздарды белгілеймін. (3
мин)
Электрондық кестедегі формула – кестелік процессор аумағында
орындалатын ереже бойынша жазылатын математикалық мәні.
Ұяшыққа функцияларды енгізу үшін:
• Формула енгізетін ұяшықты белгілеу;
• Функция батырмасын немесе вставка функций командасын орындау;
• Функция шебері диалогтік терезесінде функция типін, содан кейін
функцияны таңдау;
• ОК батырмасын шерту.
Формулаларды көшіру:
• Сол формуласы бар ұяшықты белгілеу;
• Түзету (Правка) – Көшіру (Копировать) командасын шақыру немесе көшіру
батырмасын шерту (ұяшық маңынан бөлік буферге енді деген үзік сызықты
қоршау көрінеді);
• Түзету – Қою (Вставить) командасын шақыру.
Салыстырмалы және абсолют сілтемелер:
• Формуланы көшіру кезінде өзгеріске ұшырайтын сілтемелер салыстырмалы
деп аталады.
• Формуланы көшіру кезінде сілтеменің кейбір индекстері өзгермес үшін,
$ символын қолданады, оны абсолют сілтемелер дейді. мыс.
=CУММ($B$2:$D$2
Ұяшықтағы мәліметтердің орнын ауыстыру үшін:
• орын ауыстыратын ұяшықты белгілеу;
• түзету – Қиып алу (Вырезать) командасын шақыру немесе қиып алу
батырмасын шерту;
• бөлік қойылатын ұяшықты белгілеу;
• түзету – Қою (Вставить) командасын шақыру.
б) Алған жаңа теориялық білімді практика жүзінде пысықтау (Excel
бағдарламасында практикалық жұмыс)
8.3 практикум. MS Excel-дегі формулалар. Интерактивті әдіспен көрсете
отырып, түсірдіремін.
в) «Сұрақ-жауап» тәсілі:
Содан кейін әр топ бір-біріне 2 сұрақтан қояды, ол сұраққа оқушылар немесе
мұғалім жауап береді.
IV. Практикалық жұмыс.
ІІІ-кезең. (кері байланыс) Деңгейлік тапсырмалар орындау (14 мин)
Оқушыларға компьютерде MS Excel-де деңгейлік тапсырмалар орындау ұсынылады:
Деңгейлік тапсырмалар 12 балдық жүйемен бағаланады:
1-деңгей - 5 балл, бағасы «3»
2-деңгей - +4 балл = 9 балл, бағасы «4»
3-деңгей - +3 балл = 12 балл, бағасы «5»

1-деңгейлік тапсырма
|Автоқосынды көмегімен бос |
|ұяшықтарға көлденеңнен |
|қосындыларын есептеу керек.|
|28 |26 |41 |  |
|36 |35 |13 |  |
|45 |56 |75 |  |
|12 |89 |64 |  |

2-деңгейлік тапсырма
|V=S/t формуласы бойынша жылдамдықты есепте. |
|S |120 |
|  |1 |2 |3 |4 |5 |6 |
|1 | | | | | | |
|2 | | | | | | |
|3 | | | | | | |
|4 | | | | | | |
|5 | | | | | | |

V. Сабақты қорытындылау:
Бағалау: MS Excel-де жасалған электронды журналда оқушының бағалары
қорытылып шығады, диаграмма түрінде беріледі. (2 мин)
Үйге тапсырма: § 8.3. Формуланы енгізу және көшіру. (мазмұндау)