Жүйе орталығы

Сабақтың тақырыбы: От алдыру свечалары. ЭББ, сезгіштер.
Топтар
Аэл 9-191

Сабақ өтетін күн
19.11.2020

САБАҚ БАРЫСЫ
І Ұйымдастыру бөлімі:
А) <<Топтық>> ашылған чатқа кіру;
Б) Чатқа оқытушы өзінің пәнін кесте бойынша жариялау;
В) Оқушылардың чатқа қосылғанын тексеру, қадағалау;
Г) Өтетін сабақтың тақырыбын чатқа жазу;
ІІ Үй тапсырмасын тексеру
А) Өткен тақырып бойынша үй тапсырмасын сұрау;
Б) Орындалған үй тапсырмаларын чат арқылы электронды қабылдау
В) Студенттерге үй тапсырмасынан сұрақтар қою;
Оталудың контактісіз транзисторлы жүйесі қандай?
Оталудың контактісіз транзисторлы жүйесін күтуде қандай жұмыстар атқарылады?
Оталдыру жүйесін ақауларын атаңыз?
Оталдыру жүйесіне қандай техникалық қызмет көрсету түрлері бар?
Г) Студенттерден ауызша түрде қабылдау;
ІІІ Жаңа оқу материалын баяндау (Электронды түрде: мәтін, сурет, видео)
От алдыру свечалары. ЭББ, сезгіштер.
Мотор жанармайының жоғары және төменгі шығындары кезінде уыттылықты басқаруды қамтамасыз ететін электронды басқару блогы (ЭББ) мен жанармайды бүркуінің электронды жүйесі қолданылады.
Жанармай берудің электронды басқару блогы ЭББсондай-ақ жинақтау уақыты мен оталдыру моментін, бос жүріс режиміндегі иінді біліктің айналу жиілігін, электрлік бензин сорғысын, приборлар тақтасында орналасқан мотор диагностикасының <> бақылау шамын және кондиционер компрессорының муфтасын басқарады. ЭББ мүмкін болатын жұмыстық ақауларды және олардың сипатын анықтайтын жапсарлас диагностикалық жүйесі бар және ол приборлар тақтасында орналасқан <> шамын қосу арқылы жүргізушіге ескертеді. Қозғалыс кезіндегі шамның жануы тез арада моторды сөндіру дегенді білдірмейді, тек мүмкіндігінше қысқа мерзімде моторды тексеру керектігін куәландырады. ЭББ-да жөндеу жүргізілгенге дейін өте ірілерден басқа барлық ақаулар кезінде автомобильдің қалыпты жұмысын қамтамасыз ететін авариялық жұмыс режимдері бар.
Автомобильде орналасқан диагностика колодкасы моторды басқару жүйесінің жұмыс қабілеттігін зауыттық автоматтық бақылауы үшін қолданылады . Диагностикалық колодка салонда орналасқан. Техникалық қызмет көрсету мен жөндеу кезінде колодка моторды басқару жүйесін диагностикалау үшін пайдаланылады.
ЭББ-ның анықталатын параметрлері және олар басқаратын жүйелер:
Анықталатын параметрлер;
Иінді білік жағдайы;
Иінді білік айналымы;
Абсолютті қысым;

Салқындату жүйесінің температурасы; дросселдік жағдайы; .
қоректендірукернеуі;
Автомобиль жылдамдығы; кондиционерқосылуы;
O2 -өңделгенгаздардағыконцентрациясы,
Ауатемпературасы;
Басқарылатынжүйелер;
Жанармай беру:
Форсунка;
Бензин сорғысы;
Оталдыру моменті;
Босжүріс реттеуіші;
Компрессор муфтасы.
Диагностика
<> шамы;
Диагностикалықколодкa;
Мәліметтершығару;
ТК режимдері;
Сору түтігін қыздыру; СУПБ абсорбері.
Электрондық басқару блогы (ЭББ)
Басқарудың электронды блогы (2-сурет) отын бүрку жүйесінің басқарушы орталығы болып табылады. Ол әр түрлі сезгілерден келетін ақпаратты ұдайы қадағалайды және қалдық уыттылығы мен автомобильдің жұмыстық көсеткіштеріне әсер ететін жүйелерді басқарады. ЭББ жүйедегі диагноз қою қызметін атқарады. Ол ауытқулардың бар-жоғын анықтай алады,
солар туралы жүргізушіге <> шамымен хабар беріп, ақау сипатын белгілейтін және механикке жөндеу жүргізуге көмектесетін кодтарды сақтай алады.
Мотордың калибрлеуін еске сақтау құрылғысы ЭББ ішінде орналасқан және автомобиль массасы, мотор, берілістер қорабы, берілістер саны мен бірқатар факторлар туралы ақпарат ұстайды. Әртүрлі автомобильдерде біртекті ЭББ қолданылуы мүмкін. Бірақ автомобильдің әр түрлі моделі үшін калбрлеудің еске сақтау құрылғыларының өзіндік ерекшелігі бар. Сол себеті калибрлеудің еске сақтау құрылғыларын ауыстырғанда тетік нөмірінің қосалқы бөлшектер туралы соңғы каталог пен техникалық ақпараттар бюллетеніне сай болуы аса маңызды.
Электронды басқару блогының (ЭBB ) жадысы.
ЭББ жадысының үш типі бар: тұрақты, оперативті (жедел) және бағдарламаланатын жадылар.
Тұрақты еске сақтау құрылғысы (TECҚ).
Тұрақты еске сақтау құрылғысы калибрлеудің еске сату құрылғысында болатын ЭББ-нан шығарып алатын тұрақты жады түрінде болады. TECҚ <<басқару алгоритмі>> деп аталатын жалпы бағдарламадан және операциялық нұсқаулар жиынтығынан тұрады. ТЕСҚ басқару алгоритмдерінен тұратындыктан. ЭББ калибрлеудің еске сақтау құрылысын алып тастағанда, жұмыс істей алмайды.
ТЕСҚ бағдарламаланғандықтан өзгертілмейді. Жадының бұл типі энерготәуелсіз және оны сақтауға қоректендіру қажет емес.
Жедел еске сақтау құрылгысы (ЖЕСҚ ).
Жедел еске сақтау құрылғысы ЭББ-нын баспа платасында орналасқан басқару блогының тұрақсыз бөлігі түрінде болады. ЖЕСҚ негізінен басқа есептеулер үшін пайдалануы мүмкін және мәндерді есептеу мен уақытша сақтауға арналған. Мнкропроцессор оған мәліметтер енгізуі немесе қажет болғанда есептеулер жасауы мүмкін. Қорек беру тоқтаған кезде ЖЕСҚ сақтаулы барлық ақаулардың диагноз қоюшы кодтары мен есептік мәндері өшеді.
Багдарламалатын тұрақты еске сақтау құрылғысы ( БTEСҚ ).
Бағдарламалатын тұрақты еске сақтау құрылғысы автомобильдің нақты моделіне және орындау қажет нақты уыттылық нормаларына қатысты моторды калибрлеудің әр түрлі ақпараттарынан тұрады.
БТЕСҚ сақталатын мәліметтерді тек қана ЭББ санайды немесе пайдаланады. БТЕСҚ энерготәуелсіз және сақтау үшін қоректендіруді қажет етпейді.
БТЕСҚ калибрлеудің еске сақтау құрылғысының құрамына кіреді және оны басқарудың электронды блогынан алып тастауға болады. ЭББ-ын ауыстырғанда калибрлеудің еске сақтау құрылғысын қалдыру қажет
Экспортқа шығарылатын алдынғы берілісті ВАЗ автомобильдерінде GM фирмасының мотормен басқару жүйесі орналастырылған. Жүйе орталығы
ISFI-2S электронды басқару блогы болып табылады. Бұл автомобильдер оттекті сезгісінен, нейтрализатор және бензинді буды ұстау жүйесінен тұрады. Бұл жүйе негізінен 8-клапанды 1,5 литражды және де аз мөлшерде 16-клапанды моторларда орналастырылған.
В) Студенттердің тапсырма жауаптары бойынша баға қою.
Сұрақтар мен тапсырмалар
Электронды басқару блогының қызметі қандай?
Отын бүрку жүйесінің басқарушы орталығы не болып табылады?
Жедел еске сақтау құрылгысы дегеніміз не?
Электронды басқару блогының (ЭBB ) жадысы неше топқа бөлінеді?
В) Студенттердің тапсырма жауаптары бойынша баға қою.
V. Үй тапсырмасын беру
Үй тапсырмасы
Жаңа сабақты оқып, пысықтау.
Сұрақтар мен тапсырмаларға жазбаша және электронды түрде жауап беру.