Карно циклін сипаттау

Қысқа мерзімді жоспар
Бөлім:
Термодинамика негiздерi
Педагогтің аты-жөні
Али Б
Күні:

Сынып:
Қатысушылар саны:
Қатыспағандар саны:
Сабақтың тақырыбы
Айналмалы үдерістер және оның ПӘК-і. Карно циклі
Сабақтың номері:
№ 53
Оқу бағдарламасына сәйкес оқыту мақсаттары
10.2.3.3 -идеал жылу қозғалтқышы үшін Карно циклін сипаттау
10.2.3.4 жылу қозғалтқышының ПӘК-ң формуласын есептерді шығаруда қолдану;
Сабақтың мақсаты
Барлық оқушылар:
Жылу машинасының негізгі бөліктерін айтып, жұмыс істеу принципін кезеңмен сипаттайды.
Басым бөлігі :
Идеал жылу машина үшін Карно циклын сипаттайды. ПӘК-тін қайдан қалай шығатынын біледі .
Кейбір оқушылар:
ПӘК-і анықтау формуласын есептер шығаруда қолданады. ПӘК-тің қайтымды қайтымсыз процестерді біледі Формуланы қолданып есептер шығарады.
Сабақтың барысы
Сабақтың кезеңі/ уақыт
Педагогтің әрекеті
Оқушының әрекеті
Бағалау
Ресурстар
Сабақтың басы

Оқу мақсаттарын және күтілетін нәтижелерді анықтауға көңіл бөлу.
Үйымдастыру кезеңі.
Оқушылармен сәлемдесу, түгендеу, қал жағдайын сұрау.
<<Миға шабуыл>> тәсілі арқылы оқушылардың өткен сабақта алған білімдерін тексеру

1 тапсырманы орындау

Ұпай

Сұрақтар
Сабақтың ортасы

-Дәптерді ашып, бүгінгі күн мен сабақ тақырыбын жазыныздар: <<Айналмалы үдерістер және оның ПӘК-і. Карно циклі>>
-Бүгінгі сабақты меңгерген соң, Айналмалы үдерістер, Карно циклын түсініп және оның ПӘК-ін, оны есептер шығаруда қолдана алатын боласыздар.
Теориялық материал
Оқулықты ашындар:
Физика, 10 сынып Кронгарт Б.А. §40, 218 бет
Физика, 10 сынып Закирова Н.А. §24 , 138 бет
Оқып, қысқаша конспект жазындар(2 тапсырма)

Жылу машинасы - жылуды жұмысқа айналдыратын құрылғы, (жылу қозғалтқыш) және керісінше жұмысты жылуға айналдыратын құрылғы (суытқыш). Жылу машинасының негізінде жұмыс денесінің (газ, су буы т.б. ). термодинамикалық цикл болып табылады.
Негізінен жылу машиналары Карно циклімен жұмыс атқарады. Карно циклі 2 изотермадан және 2 адиабатадан тұрады.

1) 1 - 2 - изотермиялық ұлғаю.
2) 2 - 3 - адиабаталық ұлғаю.
3) 3 - 4 - изотермиялық сығылу.
4) 4 - 1 - адиабаталық сығылу.

Карно циклімен жұмыс кез-келген жұмыс машинасы температурасы Т1 қыздырғыштан (1), жұмыс денесінен (3) және температурасы Т2 салқындатқыштан (2) тұрады (сурет).
Бір циклде жұмыс денесі қыздырғыштан Q1 жылу мөлшерін алады, салқындатқышқа Q2 жылу мөлшері береді және сыртқы денелермен А жұмыс атқарады.
.
Кез-келген қондырғының тиімділігі - пайдалы әсер коэффициентімен анықталады.
.
Жылу машинасының пайдалы әсер коэффициенті бір цикл кезінде атқарылған пайдалы жұмысының қыздырғыштан алынған жылу мөлшеріне қатынасына тең болады.

Есепті шығар. (3 тапсырма)

<<Кім жылдам?>> Есеп шығару:
1-есеп. Жылу машинасы бір циклде 1кДж жылу мөлшерін жұтып 400 Дж жұмыс істеді. Машина қанша жылу мөлшерін бөліп шығарады?

2-есеп. Жылу машинасы бір циклде 400 Дж жылу шығарып 600 Дж жұмыс істейді. Жылу машинасының ПӘК-і неге тең?

3-есеп. Автокөліктің ПӘК-і 20%, және 30 минутта 1,5 кг жанармай жағады. Автокөлік моторын қуатын анықтаңыз. q=4,6·107 Дж/кг - жанармайдың меншікті жану жылуы.

Берілгені: SI Формула Шешуі:
Q = 1кДж 1000 Дж
А= 400 Дж

Т/к: ΔU -?

Теориялық материалмен жұмыс

Есептер шығару

Ұпай

Ұпай

Оқулық, жұмыс дәптері

Оқулық, жұмыс дәптері

Сабақтың соңы
Рефлексия:
Сабақ қорытыныдысы:
- Сабақта не ұнады?
- Қандай тақырыпты қайталадық?
- Қандай сұрақтарыңыз бар?
Сабаққа қатысқаныңызға рахмет

Стикер

1 тапсырма:

Сұрақтар: 1. Неліктен идеал газдың ішкі энергиясы газ молекуласындағы атомдар санына тәуелді болады?
2. Газдың ішкі энергиясын қалай өзгертуге болады?
3. Жылу мөлшері дегеніміз не?
4. Жұмыс деген не?

Дескрипторлар
Тапсырма№
Критерийдің сипаттамасы
Балл
Қайталау
Тапсырма№1
Сұрақтарға жауап береді

2

Жаңа тақырыпты меңгеру
Тапсырма№2

Тапсырма№3

Сабақтың күні мен тақырыбы жазылған, формулалар , анықтамалар жазылған конспект

1

Есеп шығару:
Есептің берілгені дұрыс жазылған, физикалық шамалар әріптермен көрсетілген.

1

SI жүйесіне дұрыс аударылған
.
1

Формулалар дұрыс жазылған
2

Математикалық есептеулер дұрыс .
2

Жауап дұрыс жазылған.
1

Барлығы:
10