Жыныс жасушаларындағы хромосомалар

Әртүрлі ағзалар түрлерінің хромосомалар саны.

Соматикалық және жыныс жасушалар. Гаплоидты және диплоидты хромосомалар жиыны.

7. 2. 2. 1 - әртүрлі ағзалардағы хромосомалардың санын салыстыру;

7. 2. 2. 2 - соматикалық және жыныс хромосомаларындағы хромосомалар сандарын атау

• әртүрлі ағзалардағы хромосомалардың санын салыстырады;
• соматикалық және жыныс хромосомаларындағы хромосомалар сандарын атайды.

Сабақтың басы

Қызығушылықты ояту

5 мин.

І. Ұйымдастыру кезеңі:

Оқушылармен сәлемдесу, түгендеу. “Кім жылдам?” әдісі арқылы психологиялық жағымды ахуал туғызу.

Үй жұмысын тексеру.

Жаңа сабаққа кіріспе

15 мин

(Ұ) «Миға шабуыл» әдісімен суреттер арқылы жаңа сабақтың тақырыбын талқылау.

Мұғалім жаңа тақырыпты түсіндіреді.

Сабақтың ортасы

5 мин.

№1-тапсырма ТЖ

Сөздік ойын арқылы жасырылған 8 сөз беріледі

1. Ген
2. ДНҚ
3. Хромосома
4. Крик
5. Уотсон
6. Йогансен
7. Нәруыз
8. хроматин

Дескриптор:

-Кестемен жұмыс жасайды

-Дәптерге сызып алады

7 мин

№2-тапсырма ЖЖ

Функционалдық сауаттылығын арттыратын тапсырма

Мәтін:
Адам ағзасындағы барлық жасушаларда 46 хромосома болады. Бұл хромосомалар жұп болып орналасқан: 22 жұп аутосома және 1 жұп жыныс хромосомасы. Адамның жыныс жасушаларында 23 хромосома болады. Бұл хромосомалар жиыны гаплоидты деп аталады. Егер еркек және әйел жыныс жасушасы қосылса, зигота пайда болады, онда қайтадан 46 хромосома болады - яғни, диплоидты жиын қалпына келеді.

Сұрақтар:

1. Адамның соматикалық жасушаларындағы хромосома саны қанша?
2. Жыныс жасушаларындағы хромосома жиыны қалай аталады?
3. Зигота пайда болған кезде қандай хромосома жиыны қалпына келеді?

Дескриптор:

- Мәтінді оқып, негізгі ақпаратты анықтайды
- Жұппен талқылап, дәптерге жазады
- Функционалдық сауаттылығын көрсетеді

3- тапсырма ҰЖ

Дұрыс/Қате (True/False) әдісі

Шындық болса екі қолын жоғарыға көтереді, жалған болса екі қолы бел тұсында оң жаққа иіледі, білмейтін ақпарат болса басын шайқайды.

Дескиптор:

-шындық екекнін анықтайды-

-жалған сөздерді табады

4-тапсырма

10 сұрақтық тест тапсырма

1. Адамның соматикалық жасушаларындағы хромосома саны нешеу?
А) 23
B) 46
C) 22
D) 44
2. Адамның жыныс жасушаларындағы хромосома саны:
A) 46
B) 44
C) 23
D) 22
3. Қандай ағзаның хромосома саны 78-ге тең?
A) Мысық
B) Ит
C) Адам
D) Сиыр
4. Диплоидты хромосома жиыны нені білдіреді?
A) Бір жиын хромосома
B) Екі еселенген хромосома жиыны
C) Жыныс жасушаларындағы хромосомалар
D) Хромосомасыз ядро
5. Жыныс жасушаларындағы хромосома жиыны қалай аталады?
A) Гомологты
B) Диплоидты
C) Гаплоидты
D) Соматикалық
6. Мысықтың соматикалық жасушаларында неше хромосома бар?
A) 36
B) 19
C) 38
D) 20
7. Дұрыс сәйкестендір:

1. Адам
2. Жылқы
3. МаймылҚай нұсқада барлығы дұрыс көрсетілген?A) 1-46, 2-66, 3-48B) 1-48, 2-64, 3-46C) 1-64, 2-46, 3-48D) 1-46, 2-48, 3-64

8. Соматикалық жасушалар қай типті бөлінумен көбейеді?
A) Мейоз
B