Көмекші есімдер, астана қаласы

Сабақтың тақырыбы: <<Көмекші есімдер, Астана қаласы>>.
Сабақтың мақсаты:
білімділік: Оқушыларды жаңа тақырыппен таныстыру, көмекші есімдермен сөз тіркестіру және сөйлемдер құрастыру;
дамытушылық: қазақша сөйлеу мәдениетін дамыту, пәнге деген қызығушылықтарын арттыру, сөздік қорларын молайту, қызығушылық іс-әрекеттерін дамыту, сауатты сөйлеп, әдемі жаза білуді үйрету;
тәрбиелік: ұйымшылдыққа, ұстамдыққа, адамгершілікке үйрету, патриоттық сезімдерін ояту, елін, жерін, Отанын сүюге,тілді құрметтеуге тәрбиелеу;
Сабақтың түрі: жаңа сабақ.
Әдіс-тәсілдері: сұрақ-жауап, әңгімілеу, мәнерлеп оқу.
Сабақтың көрнекілігі: <<Көмекші есімдер>> тірек-сызба, <<Астана>> -слайдтар, тест сұрақтары.

Сабақтың барысы:
1. Ұйымдастыру кезеңі.
Оқушыларды түгелдеу.
Оқушылардың сабаққа дайындығын тексеру, сабаққа назарын аудару.
Сабақтың тақырыбын, мақсатын хабарлау.

2. Үй тапсырмасын тексеру. (барлық ережелерді қайталап келу)
-Буын түрлерін атаңдар. Мысалы.
-Зат есім деген не? Мысалдар.
-Зат есімнің неше септіктері бар? Қандай? Сұрақтарын айтыңдар...
- Ережені бекіту мақсатында бір сөз тіркесін жазып септеңдер. Оқушылар дәптерлерімен ауысып,бірін-бірі тексеріп бағалайды.
Тақтаға бір оқушы шығып сөз тіркесін жазып септейді,оқушылар
сол оқушының жұмысын тексеріп, қосымша сұрақ қойып бағалайды.

Мысалы:
А.с.бос уақыт+ым
І.с. бос уақыт+ым+ның
Б.с. бос уақыт+ ым+а
Т.с. бос уақыт+ ым+ды
Ж.с. бос уақыт+ ым+да
Ш.с. бос уақыт+ ым+нан
К.с. бос уақыт+ ым +мен

3. Жаңа тақырып.Көмекші есімдер. <<Астана қаласы>>.
-Тақтадағы <<Көмекші есімдер>> атты тірек-сызбаға назар аударыңдар.
Заттың, нәрсенің атын білдіріп, толық мағыналы сөзбен тіркесе жұмсалатын есімдерді көмекші есімдер дейміз.
Көмекші есімдер : үсті, алды, жаны, іші, асты, арты, қасы,сырты
Көмекші есім тіркескен сөз ілік септігі жалғауын ашық жалғауы да мүмкін, мысалы; үйдің маңы, мектептің алды, баланың сөзі;
жасырын түрде де көрінуі мүмкін: үй маңы, мектеп алды, бала сөзі.
-Ережені бекіту мақсатында тақтада жазылып тұрған сөйлемдердегі көп нүктенің орнына керекті көмекші есімдерді қойып жазыңдар. Оқушылар бір-бірлеп тақтаға шығады.

Керекті сөздер: жанында, асты, үстінде, қасына, ішінде, маңы, алды, сыртында
Мектептің ... кітапхана бар.(ішінде )
Үстелдің ...оқулық жатыр. (үстінде)
Қаланың ... өзен ағып тұр.(сыртында)
Үй ... тап-таза. (маңы)
Есік ... гүлдер өсіп тұр.(алды)
Аяқ ... кілем төселіп жатыр.(асты)
Ол тақтаның ... келіп тұрды.(қасына)
Мұғалімнің ... оқушылар отыр.(жанында)

-Сөздіпен жұмыс.
Сөздерді дұрыс оқып,сөз тіркестер,сөйлем құрастырыңдар(ауызша).
Сөздерді сөздік дәптерлеріне көшіріңдер.

- Балалар,біздің тәуелсіз еліміздің бас қаласы қандай? - Астана.
Слайдқа назар аударыңдар.
Астана туралы қысқаша мәлімет тындаңдар.
(Астана туралы слайдтар.)
-Балалар,Астана туралы кім,қандай қосымша мәліметтер біледі?
Астана туралы ауызекі сөйлесу.
-Мәтінмен жұмыс .
2- тапсырма, мәтінді түсініп оқу. Орысшаға аудару. Көмекші есімдерді өзі байланысып тұрған зат есімдермен теріп жазу. (3 қатарды жарыстырып, тақтаға шығып орындату). Бағалау.
3- тапсырма,берілген сөздерді тіркестіріп,сөйлем құраңдар. Бағалау.
4.Сабақты бекіту.
-Тест сұрақтары (15 сұрақ). Бағалау.
-Астана қаласы сөзінен сөздер құрастыру.
(ас,аса,тана,ана,ат,сан,сана,нас,қал,қала,ал,сал,қыс,алыс,қыл,салақ,лақ...)
5.Сабақты қорытындылау. Бағалау.
6.Үйге тапсырма: ережені жаттау,
5-тапсырма.-өлеңді жатау,
6-тапсырма.- тапсырманы жазбаша орындау.