Оқу үрдісінде кешенді бақылау жұмысын жүргізу және пайыздық бағалау жүйесін қолдану

Оқу үрдісінде кешенді бақылау жұмысын жүргізу және пайыздық бағалау жүйесін қолдану
Қазақтың тағдыры, келешекте ел болуы да мектебінің қандай негізде құрылуына барып тіреледі. Мектебімізді таза, берік һәм өз жанымызға (қазақ жанына) үйлесетін негізде құра білсек, келешегіміз үшін тайынбай-ақ серттесуге болады. Бұл - Мағжан Жұмабаевтың сөзі. Күллі алаш қайраткерлерінің, ұлт зиялыларының - ойы. Ал, біз бүгін өзгемен серттесе аламыз ба, ұрпағымыз өзгеден оқ бойы озық тұра ала ма? Бәрі де мектебіміздің қыры мен сыры, ішкі-сыртқы әлеуетімен байланысты. Оқу-оқыту ісі - Отанның болашағы, һәм ұлттың тұғыры. Бұл тұғырдың беріктігі сіз бен біздің келешегіміз, ұрпақтың үндестігі.
Ал, бұл сабақтастық бүгін өз жалғасын табуда, <<Қазақстанда адами капиталдың сапалы өсуі. Бұл, ең алдымен, білім беру мен денсаулық сақтау. Білім беру жүйесін жаңғырту барысында біз үшін... біріншіден, оқыту үдерісіне қазіргі заманғы әдістемелер мен техноло - гияларды енгізудің маңызы зор>>,- деп атап көрсетті ҚР Президенті Н.Назарбаев <<Әлеуметтік-экономикалық жаңғырту - Қазақстан дамуының басты бағыты>> атты Қазақстан халқына Жолдауында.
Даму - дау жүрмейтін шындық, дамыған озық тәжірибелер мен оқыту технологияларын қолдану заманның негізгі талабы. Ал, жақсы ұстаз үлгілі әдіс амалдар мен өз ісіне пайдасын тигізер, шакіртін биікке жетелер озық әрекеттерге белсене баратыны ақиқат.
Ал, оқытудағы бақылау жүйесі мен оқушыларды бағалау жүйсі өте маңызды басқыш. Бұл екі басқыштың жаңаша формасын бірлестіре отырып, ғылым техникасы озық елдердің оқыту тәжірибесінен ала отырып сіздерге пайдасы тисін деген ниетпен кешенді бақылау жүргізу және пайыздық бағалауды қолдану туралы ұсыныс тастар едім.
Себебі, бұл жүйе оқушыларды шабыттандырып, еңбекке баули отырып, оқушылардың арасындағы әділетті бәсекелестікті қалыптастырып білім сапасының артуына және оқушылардың сан-қырлы дарынын арттыруға көмегі тиеді. Төменде біз екі түрлі бақылау формасын бірге ала отырып саралайық.
Дәстүрлі бақылау формасының бүгінгі күні анық кемшіліктері байқала бастады. Айталық:
Біріншіден: бұл бақылау формасы оқушыларға жеңіл әрі оқушыларды 45 минутты тиімді пайдалануға үйреттпейді. Тек асықпай әдемілеп жазып беруді бақылау жұмысын тапсыру деп қрастырады оқушылар. Бір күндік үй жұмысынан айырмашылығы шамалы. Ал, Ұлттық біріңғай тест және олимпиядаларда уақытты үнемді пайдалану табыстың маңызды бір бөлшегі.
Еіншіден: сұрақтар жалаң бір немесе екі түрлі формаға ғана негізделген жалаң. Ол оқушы қабілетін толық ашып көрсете алмайды.
Үшіншіден: мекмлекеттің бір тұтас бағалау жүйесіне (ҰБТ) сәйкес емес. еліміз 2004 жылдан бері Ұлттық біріңғай тестті қолданып келе жатыр, сол үшін оқушыларды ерте бастан, әр пәнді бастаған сәттен осы түрғыда жетелеу керек.
Төртіншіден: оқушылардың арасында бәсекелестік, өзера ізденушілік қалыптастырмайды. Баға ұстаз үшін де салыстырмалы дүние, алдындағы оқушының деңгейіне сай ең мықтысы бес, орташасы төрт, ал әлсізі үш алады, бұл қатып қалған стандарт, ал оқушы өзін сыныптасымен салыстырады да,
Сен мықты, мен орташа, анау осал,
бәріміз бір аспанның астындамыз - деп бір сыныпта, артық білім үшін ойланбайды да жүре береді, бірақ өзге сыныптың баласы ше, өзге мектеп ше? Содан барып бір мектептің үздігі екінші мектептің орташасымен, кейде тіпті нашарының деңгейін де көрсетіп жүр.
Ал бағаның көлемінің тарлығы бұған басты себеп болуда, айталық, алдыңызда 30 оқушы бар егер де білім стандартына салар болса соның 2-3 оқушысы ғана беске толық жауап береді, ал әйтеуір жақсыларын талдап төрт оқушыға бес деген баға (бұның бір екеуі көтермеленген, басқа сабақтағы бағасы ескерілген бес) қойған ұстаз амалсыздан қалған 26 оқушыны теңдей жарып жартысына 4, (оның жартысы сабаққа келмейтін, әйтпесе келіп-кетіп қана жүретіндерге қарағанда салыстырылған, әйтпесе, сабақ оқымаса да белсенді оқушы) ал, соңғы жартысына 3 (бұның ішінде сабақта кейде бер кейде жоқ, келседе ұйықтап қайтатын, иіс алмас та бар) қояды. Сіз енді қараңыз, біреу келіп кетіп жүрсе болды үш алады, ал, біреу талпынады, бірақ шамасы жетпеген соң үш алады. Содан бірте-бірте, қойшы бәрібір үш алам одан да сол үшті ұйықтап жүріп алайыншы деген күйге жетіп бала бағын тең қойылған бағамен байлайды. Ал, оның ұстаз талпынысына төрт қояйын десе төрттегі одан жақсыларын беске, ал бесті алтыға шығаруы керек, бірақ амалы не алты деген баға жоқ.
Ал бес алған бала жұлдыз бәрін біледі, ол оқушыда әрі қарай білген үстіне біле түсейін деген талпыныс жоқ, бес деген ең жоғары өзінен басқа ешкім жоқ. Ал шындық білім деңгейі шынайы ма, ол жағы белгісіз. Әрі бар бақылауды толық дұырыс бес деген бағаға жазатын бала кемде кем.
Ұрпақ - ұлт болашағы, сол үшін де ұрпақ үшін істелер әрбір іс мінсіз болса игі еді. Ұстаз - сол ұлттың болашағын тәрбиелеуші, сондықтан мен бақылау және баға төңірегінде мынадай ойларымды ортаға салар едім:
Бақылау тұрғысында кешенді бақылау формасы дәстүрлі бақылауда көрінген кемшіліктерді шешеді, әрі оқушылардың қабілетін жан-жақты танып біліп оның зяткерлік дағдыларын арттыруымызға көмегі тиер еді.
Ал баға тұрғысынан, біз бестік баға дегеннен құтылып әлем елдері көшіп үлгерген 100 пайыздық бағаға, біздің қазіргі жоғары оқу орнында қолданылып жүрген баға формасына көшкеніміз ең дұрыс еді. Өйткені алдыңызда жүз оқушы отырсада жүз түрлі баға қоюға мүмкіндік алып, балада дәл деңгейі бойынша бағаланар еді. Әрі бала да дәл өз орнын бағалар рейтингісінен жоғарылатуға, бір саты жоғарылату үшін де білімге талпынар еді, қазірдегідей елдің бәрі төрт деп алаңсыз жүрмес еді.
Баланың мінезі бәсекеге жақын біз соны дұрыс жақтан пайдалана білуіміз керек, егер бақылау жұмысын кешенді, жүйелі жасап, оқушылардың әр бір ұпайға жоғарлауын нәтижеге баласақ оқушылар өз орнын жоғарлатып отыруға тырысады. Сонымен бірге, оқушылардың бақылаудан кейін ретинісін жасап тұрған абзал.
Сол үшін оқу-ағартуымызға әлі де біраз өзгерістер керек-ақ. Баға баланың бағын байламаса, бала жерге қарамаса деген бізден тілек. Сол үшін біз химия пәнінен кешенді бақылау жүргізу және пайыздық бағалаудың формасын дәстүрмен салыстыра отырып үлгісін ұсындық. Әр кім өз керегіне жаратса біздің мақсаттың орындалғаны. Ұлт - ұрпағы білімді һам қуатты болғай!
Үлгі:
Химия пәнінен 8 сыныптарға арналған II тарау бойынша бақылау жұмысы
(Дәстүрлі бақылау формасы)1 нұсқа
Баға: 2-қанағаттанарлықсыз; 3-қанағаттанарлық; 4-жақсы; 5-өте жақсы.
* Мына қосылыстардың ішінен оксидтердің формулаларын теріп жазып, оларды атап элементтердің валенттіліктерін анықтаңдар.
HCI, CaO, Na2S, CO2, KCI, P2O5, H2S, SO2, H2SiO3, Fe2O3.
* Мына реакция теңдеулерін аяқтап, теңестір.
C + O2= S + O2 =
HgO = Ag + O3=
* Сынап (II) оксидіндегі оттектің массалық үлесін (%) есептеңдер.
* Мына элементтердің: H, Na, Mg, AI, Ca оксидтерінің формуласын жазып, атауларын атаңдар.
* Мына оксидтерді: MnO2, MnO3, NO, Mn2O7 халықаралық атаулары бойынша екі тәсілмен атаңдар.
2 нұсқа
1. Мына қосылыстардың ішінен оксидтердің формулаларын теріп жазып, оларды атап элементтердің валенттіліктерін анықтаңдар.
NaCI, FeO, K2S, CaO, KCI, Ag2O, H2S, SO2, H2SO3, NO.
* Мына реакция теңдеулерін аяқтап, теңестір.
N2 + O2= P + O2 =
CuS + O2 = Cu + O2=
* Магний (II) оксидіндегі оттектің массалық үлесін (%) есептеңдер.
* Мына элементтердің: H, Si, Ag, Cu, Ca оксидтерінің формуласын жазып, атауларын атаңдар.
* Мына оксидтерді: Cr2O3, CrO3, NO2, AI2O3 халықаралық атаулары бойынша екі тәсілмен атаңдар.
Дәл осыған салыстырмал түде кешенді бақылау формасы:
I нұсқа
Ұпайлар
85-100
70-84
50-69
30-49
Баға
5 өте жақсы
4 жақсы
3 қанағаттанарлық
2 қанағаттанарлықсыз
І Бір ғана дұрыс жауабын таңдау.( 8::2,5 = 20 ұпай)
* көмір жанғанда көміртек (IV) оксидінің түзілу реакциясы жатады:
А) қосылу B) айырылу C) алмасу D) орынбасу
* жылуды сіңіре жүретін реакция қалай аталады:
А) эндотермиялық B) жану C) экзотермиялық D) гидролиз
* заттардың оттекпен әрекеттесу реакциясы дегеніміз:
А) тотықсыздану, онда оксидтер түзіледі B) тотықсыздану, онда гидроксидтер түзіледі C) тотығу, онда оксидтер түзіледі D) тотығу, онда гидроксидтер түзіледі
* жану жылуы бұл___ жылу мөлшері:
А) жай заттардан бір моль қосылыс жанғанда бөлінетін немесе жұтылатын
B) реакция нәтижесінде жұтылатын С) реакция нәтижесінде бөлінетін
D) жай заттардан бір моль қосылыс түзілгенде бөлінетін немесе жұтылатын
* 2AgNO3 + Fe = Fe(NO3)3 + 2Ag реакциясы жатады:
А) айырылу B) орынбасу C) алмасу D) қосылу
* магний мен оттектің әрекеттесу реакциясы:
A) қосылу B) алмасу C) айырылу D) орынбасу
* химиялық теңдеулерде коэффициенттерді___қояды:
А) реакция жүруі үшін В) химиялық реакцияның бағытын реттеп отыру үшін C) зат массасының сақталу заңына сәйкес теңдеуді жазу үшін D) химиялық реакцияны реттеу үшін
* коэффициент қоюда қате кеткен реакция теңдеуі:
A) 4Al + 3O2 =2Al2O3 B) 2ZnS + 3O2 = 2ZnO + 2SO2
C) 2FeCI2 + CI2 = 2FeCI3 D) C2H2 + 3O2 = 2CO2 + 2H2O
ІІ теориялық сұрақтар. (жалпы 40 ұпай)
1. Фосфордың және көмірдің оттегінде жануының реакция теңдеулерін жеке-жеке жазыңыз. Түзілген реакция өнімдерін қалай анықтаймыз? (Реагенттер мен өнімдердің түсі агрегаттық күйін толық көрсетіңіз. Әрі реакция жүргенде пайда болатын құбылыстарды толық жазыңыз.) (20 ұпай)
2. Зертханада оттегін калий перманганатынан ауаны ығыстыру әдісімен алудың қондырғысын сызыңыз. Реакция теңдеуін жазыңыз. Ауаны ығыстыру әдісімен оттегін жинап алу оттегінің қандай физикалық қасиетіне байланысты қолданылады? Осі әдісте оттегінің түзілгендігін қандай құбылыстар арқылы анықтай аламыз?(20 ұпай)
III Есептеулер.(жалпы 40 ұпай)
* Мына газдардың қалыпты жағдайдағы тығыздықтарын есептерңдер: CH4 , SO2 (6 ұпай)
* Мына газдардың Н2, ауа бойынша жеке-жеке салыстырмалы тығыздықтарын табындар: NH3 , НСІ (8 ұпай)
* Көлемі 89,6 л (қ.ж.) хлордың массасын, зат мөлшерін, молекула санын анықтаңдар.(8 ұпай)
* Массасы 128 г күкірт(IV) оксидінің көлемін зат мөлшерін және молекула санын анықтаңдар.(8 ұпай)
* 4NH3 (Г)+ 5O2 = 4NO(Қ) + 6H2O(C) + 1880 кДж Термохимиялық теңдеуі бойынша 134,4л (қ.ж.) Аммиак жанғанда бөлінетін жылу мөлшерін есептеңдер.(10 ұпай)
II нұсқа
І Бір ғана дұрыс жауабын таңдау.( жалпы 8::2,5 = 20 ұпай)
* электр тогының әсерінен судан сутек пен оттекті алуға болатын реакция:
A) айырылу B) орынбасу C) алмасу D) қосылу
* жылу бөле жүретін реакция қалай аталады:
А) жану B) катализдік C) эндотермиялық D) экзотермиялық
* заттардың оттекпен әрекеттесу реакциясы дегеніміз:
А) тотықсыздану, онда оксидтер түзіледі B) тотығу, онда оксидтер түзіледі
C) тотығу, онда гидроксидтер түзіледі D) тотықсыздану, онда гидроксидтер түзіледі
* жану жылуы бұл___ жылу мөлшері:
А) жай заттардан бір моль қосылыс түзілгенде бөлінетін немесе жұтылатын
B) жай заттардан бір моль қосылыс жанғанда бөлінетін немесе жұтылатын
C) реакция нәтижесінде бөлінетін D) реакция нәтижесінде жұтылатын
* 2KOH + H2SO4 =? + K2SO4 бейтараптану теңдеуінде сұрақ белгісінің орнына жазуға болады:
А) H2SO4 B) 2 H2O C) H2O D) 4 H2O
* магний мен оттектің әрекеттесу реакциясы:
А) айырылу B) орынбасу C) алмасу D) қосылу
* химиялық теңдеулерде коэффициенттерді... қояды:
А) реакция жүруі үшін В) зат массасының сақталу заңына сәйкес теңдеуді жазу үшін С) химиялық реакцияны реттеу үшін D) химиялық реакцияның бағытын реттеп отыру үшін
* коэффициент қоюда қате кеткен реакция теңдеуі:
А) 2FeCI2 + CI2 = 2FeCI3 B) C2H2 + 3O2 = 2CO2 + 2H2O
C) 4Al + 3O2 =2Al2O3 D) 2ZnS + 3O2 = 2ZnO + 2SO2
ІІ теориялық сұрақтар. (жалпы 40 ұпай)
* Зертханада оттегін калий перманганатынан суды ығыстыру әдісімен алудың қондырғысын сызыңыз. Реакция теңдеуін жазыңыз.суды ығыстыру әдісімен оттегін жинап алу оттегінің қандай физикалық қасиетіне байланысты қолданылады? Осы әдісте оттегінің түзілгендігін қандай құбылыстар арқылы анықтай аламыз?(20 ұпай)
* Темірдің және күкірттің оттегінде жануының реакция теңдеулерін жазыңыз. (Реагенттер мен өнімдердің түсі агрегаттық күйін толық көрсетіңіз. Түзілген өнімдерді қалай анықтаймыз? реакция жүргенде пайда болатын құбылыстарды толық жазыңыз.) (20 ұпай)
III Есептеулер.(жалпы 40 ұпай)
* Мына газдардың қалыпты жағдайдағы тығыздықтарын есептерңдер: NH3 , Cl2 (6 ұпай)
* Зат мөлшері 3,5 моль көмірқышқыл газының (қ.ж.) көлемін, массасын, молекула санын табыңдар.(8 ұпай)
* Мына газдардың салыстырмалы тығыздықтарын (Н2 , ауа бойынша) табындар: SO2 , H2S (8 ұпай)
* Қалыпты жағдайда 2 л газдің массасы 2,86 г. бұл қай газ? (8 ұпай)
* 2PH3 (Г)+ 4O2 = P2O5(Қ) + 3H2O(C) + 2360 кДж Термохимиялық теңдеуі бойынша 67,2л (қ.ж.) фосфин жанғанда бөлінетін жылу мөлшерін есептеңдер.(10 ұпай)
Химия пәнінен 10 сыныптарға арналған IVтарау бойынша бақылау жұмысы
І тест сұрақтары. (2.5*20=50 ұпай)
1. А(қ) + А(г) = АА(қ) реакциясында қысымды 4 есе арттырса, реакция жылдамдығы
A) 16 есе артады B) 8 есе артады C) 4 есе кемиді D) өзгермейді E) 4 есе артады
2. C(Қ) + CO2(Г) <--> 2CO(Г) - Q тепе-теңдікті оңға ығыстыратын жағдай
A) CO концентрациясын арттыру B) температураны төмендету және қысымды көтеру C) температураны төмендету және катализатор
D) температураны көтеру және қысымды арттыру E) температураны көтеру және қысымды төмендету
3. Ле Шателье принципіне сәйкес тепе-теңдік ығысатын жақ:
A) Катализдік реакция бағытына B) Экзотермиялық реакция бағытына.
C) Сыртқы әсердің нашарлайтын жағына. D) Эндотермиялық реакция бағытына. E) Сыртқы әсердің күшейетін жағына.
4. Катализатор деп ... айтамыз
A) химиялық реакцияны өзгертпейтін заттарды B) химиялық реакцияның өнімін өзгертететін заттарды C) химиялық реакцияны баяулататын заттарды D) химиялық реакцияныњ жылдамдататын заттарды E) химиялық реакцияныњ түсін өзгертетін заттарды
5. Азотпен 18,061022 сутек молекулалары әрекеттескен болса, (реакцияның жылу эффектісі 92 кДж) бөлінген жылу мөлшері
A) 4,6 кДж B) 9,2 кДж C) 46 кДж D) 18,4 кДж E) 92 кДж
6. CO(г) + 2Н2(г) <-->СН3ОН+ Q үрдісіндегі тепе-теңдікті солға ығыстыратын жағдай
A) Н2 концентрациясын жоғарылату B) қысымды жоғарылату
C) температураның төмендеуі D) СН3ОН концентрациясын төмендету
E) СО концентрациясын төмендету
7. CO(г) + 2Н2(г) <-->СН3ОН+ Q үрдісінде тепе-теңдікті оңға жылжытатын факторларды рет нөмірлерінің артуымен көрсетіңіз
1) температураның төмендеуі 2) СО концентрациясының жоғарылауы
3) қысымның төмендеуі 4) қысымның жоғарылауы 5) катализаторды енгізу 6) температураны көтеру
A) 2 3 4 B) 1 2 4 C) 1 3 5 D) 1 4 5 E) 2 4 6
8. 2SO2(Г) + O2(Г) <--> 2SO3(Г) + Q үрдісінде тепе-теңдікті солға жылжытатын факторларды нөмірлерінің өсу ретімен көрсетіңіз
1) қысымды төмендету 2) температураны көтеру 3) катализаторды енгізу 4) температураны төмендету 5) қысымды көтеру 6) SO2 концентрациясын төмендету
A) 2 3 6 B) 1 3 5 C) 3 5 6 D) 1 2 6 E) 2 5 6
9. 4NH3 +3O2 <--> 2N2+6H2O реакциясындағы оттектің концентрациясын 3 есе арттырғанда реакция жылдамдығы
A) 3 есе артады B) 9 есе кемиді C) 27 есе артады D) 27 есе кемиді E) 9 есе артады
10. a) H2(Г)+CI2(Г) <--> 2HCI(Г)+Q b) H2S(Г) <--> H2(Г)+S(Қ) - Q
екі үрдісте де тепе-теңдік ығыспайтын жағдай
A) Н2 концентрациясының артуы B) температураның кемуі C) температураны жоғарылату D) Н2 концентрациясының кемуі E) қысымның артуы
11. CO2(Г) + 2SO2(Г)<--> CS2(С) + 3O2(Г) + Q реакциясында тепе-теңдікті оңға ығыстыру үшін
A) О2 концентрациясын арттыру B) температураны төмендету C) қысымды арттыру D) SО2 концентрациясын азайту керек. E) температураны көтеру
12. N2(Г) + O2(Г) <--> 2NO(Г) - Q үрдісінде тепе-теңдікті ығыстырмайтын факторларды нөмірлерінің өсу ретімен көрсетіңіз
1) температураны жоғарылату 2) қысымды төмендету 3) O2 концентрациясын төмендету 4) қысымды жоғарылату 5) NO концентрациясын жоғарылату 6) катализаторды енгізу
A) 1 4 6 B) 1 5 6 C) 1 3 5 D) 2 4 6 E) 2 3 5
13. N2(Г) + 3H2(Г) <--> 2NH3(Г) + 90кДж термохимиялық теңдеуі бойынша 450 кДж жылу бөлінген болса, сутектің (қ.ж) көлемін аңықтаңыз
A) 33,6л B) 672л C) 67,2л D) 224л E) 336 л
14. Химиялық тепе-теңдікке әсер етпейтін фактор:
A) температураның төмендеуі. B) қысымның көтерілуі. C) температураның көтерілуі. D) катализатор. E) әрекеттесуші заттар концентрациясының көбейуі.
15. Жүйеде температураны төмендеткенде де, қысымды көтергенде де химиялық тепе-теңдік өнімдердің түзілу жағына ығысатын үрдіс
A) C(Қ) + 2N2O(Г) <--> 2CO2(Г) +2N2(Г) + Q B) 2SO2(Г) + O2(Г) <--> 2SO3(Г) + Q
C) 4NH3(Г) +5O2(Г) <--> 2NO(Г) +6H2O(Г) +Q D) N2(Г) + O2(Г) <--> 2NO(Г) - Q
E) N2O3(Г) <--> 2NO2(Г) +2NO2(Г) - Q
16. Температураның артуы үрдістегі тепе-теңдікті солға ығыстыратын жүйе:
A) 2SO3(Г) <--> 2SO2(Г) + O2(Г) - Q B) N2(Г) + O2(Г) <--> 2NO(Г) - Q
C) 2H2(Г) +O2(Г) <--> 2H2O(Г) + Q D) 2H2(Г) +I2(Г) + Q <--> 2HI(Г)
E) 2HCI(Г) <--> H2(Г)+CI2(Г) - Q
17. 8 моль алюминий оттекте түгелдей жанғанда 3352 кДж жылу бөлінеді. Реакцияның жылу эффектісі:
A) 1424 кДж B) 1672 кДж C) 1822 кДж D) 2107 кДж E) 1676 кДж
18. CO(г) + 2Н2(г) <-->СН3ОН+ Q үрдісінде тепе-теңдікті оңға жылжытатын факторларды рет нөмірлерінің артуымен көрсетіңіз
1) температураның төмендеу 2) СО концентрациясының жоғарылау
3) қысымның төмендеуі 4) қысымның жоғарылау 5) катализаторды енгізу 6) температураны көтеру
A) 1 4 5 B) 2 3 4 C) 2 4 6 D) 1 3 5 E) 1 2 4
19. 8 моль алюминий оттекте түгелдей жанғанда 3352 кДж жылу бөлінеді. Реакцияның жылу эффектісі:
A) 1822 кДж B) 2107 кДж C) 1676 кДж D) 1672 кДж E) 1424 кДж
20. 2SO2(Г) + O2(Г) <--> 2SO3(Г) + Q үрдісінде тепе-теңдікті оңға жылжытатын факторларды нөмірлерінің өсу ретімен көрсетіңіз
1) қысымды төмендету 2) температураны көтеру 3) катализаторды енгізу 4) температураны төмендету 5) қысымды көтеру 6) SO2 концентрациясын төмендету
A) 3 5 6 B) 1 2 6 C) 2 5 6 D) 4 5 E) 3 6
ІІ. Жауап қайтарыңдар(6*2=12 ұпай)
* Химиялық реакция жылдамдығы деген не? Жүйелер бойыншы формуласымен түсіндір
* Ле Шателле ұстанымы деген не? Мысалмен түсіндіріңіз
ІІІ. Есептеңіз. (9*3=27 ұпай)
* Концентрациялары бірдей (С=5моль/л ) натрий гидроксиді мен күкірт қышқылы ертінділерін араластырғаннан кейін натрий гидроксидінің 20% жұмсалған сәтте бастапқымен салыстырғанда реакция жылдамдығы қалай өзгереді?
* Бастапқы температураны 200 тан 800 қа дейін көтергенде, реакцияның температуралық коэфиценті 2 ге тең болса реакцияның жылдамдығы қалай өзгереді?
* Мына реакция 2SO2(г) + О2(г) <--> 2SO3(г) да екі заттыңда бастапқы көнцентрациясы 0,5 моль/л болса, тепе теңдік орнаған кездегі оттегі газынің қоюлығы 0,15 моль/л болса қалған заттардың тепе теңдік концентрациясын табыңдар, тепе теңдік тұрақтысын табыңдар(К) ?
ІV. Кеделесі өзгерістер схемасына сәйкес келетін реакция теңдеулерін толық жазыңдар. (6*2=12 ұпай)
NaOH CO2 A H2O, CO2 B H2SO4 C BaCI2 D AgNO3, E t0F

Аятжан Ахметжан, Астана қаласы