Механикалық жұмыс және қуат: анықтамалар, формулалар және есептер

Шырылдакова Шұға

Аманкелдіқызы

Ақмола облысы

Бурабай ауданы

№8 МГ

Сын тұрғысынан ойлау үшін мүмкіндіктер

-еркін ойлауға қан-дай мүмкіндіктер жасалды?

-өздігінен ізденуге қандай мүмкіндіктер жасалады?

-білімін, алған ақпаратты жүйелеуге үйрету

Өткен тақырып жайлы бұрынғы білетіндерін анықтау үшін, тапсырманың шешу жолдарын табу.

1тапсырма. «Шатастырылған логикалық баулар» (4, 5 слайд)

Өткен сабақта алған білімдерін тиянақтап өздерін критерий бойынша бағалайды

-топ басшылары бақылап бағалап отырады/1мин/

Мағынаны ажырату сатысы (жаңа ақпарат)

-оқушыларды белсене қатыстыру

-стратегияларды жүйелі қолдану арқылы оқушылардың жұмысын ұйымдастыру (сауал қоя білу, талдау жасай білу, баяндау және қызу ой талқы-сын жасай білу қабілеттерін жетілдіру жолдарын беру)

-оқушылармен бірлесіп жұмыс жасау, қарым-қатынас шеберлігін ұтымды пайдалана білу

-оқулықтан басқа ақпараттар көзін ашу

Толғаныс (рефлексия)

-сабақта үйренгендерін бекіту, қолдану жолдарын беру

-жаңадан үйренгенін пайдалана отырып, білімін жүйелеу

жауап шешімі осыған байланысты жұмыстар беру арқылы түсінік деңгейін тексеру

• оқушыларды ой қозғау арқылы тақырыпқа әкелу
• «Білімділер қалашығы» ән ұранымыз

Ой қозғау: Алыптың қуаты - халықта, халықтың қуаты - бірлікте, - деген бұрынғы ән ұранымыздағы сөзді қалай түсінеміз?

Халқымызда : Аман-есен, қуаттысың ба? Жұмысын қалай?- деп сұрап жатады. Сонда, жұмыс, қуат, деген ұғымдар физикада нені білдіреді?

-Тақырыппен таныстыру 7 слайд

- Сабақтың мақсаты 8 слайд

-«Зерттеу аялдамасы» 9 слайд

Мағынаны тану

Топтық жұмыс

2 тапсырма. «Джиксо» әдісі бойынша мынадай тапсырмалар әр бір топқа беріледі. Мақсаты:Алатын білімінің пайдалылығына көздерін жеткізу.

Мұғалім балалардың назарын слайдқа аударып,

1-ші топ: Жұмыс туралы өз ойларын флипчартқа өз көргендерін, оқығандарын жинақтап ортаға салу тиіс.

2-ші топ : Қуат туралы өз ойларын флипчартқа түсіру

3-ші топ: Жұмыстың пайдасы және қуаттың зиянды жақтары өз ойларын флипчартқа түсіру

Мұғалім оқушыларға сұрақ қояды: «Жинақтау аялдамасы» 10, 11, 12слайд

1. Тұрмыста жеке адамдардың жасаған еңбегін не деп атайды?

Жауабы: Жұмыс

2. Механикалық жұмыс дегеніміз не?

Жауабы: Дененің бір орынынан екінші орынға қозғап апаруда күштің істеген жұмысы механикалық жұмыс деп аталады. А - жұмыс

3. Жұмыстың орындалу тездігін сиппаттайтын шаманы қалай атайды?

Жауабы: Бұл физикалық шама қуат деп аталады?

4. Механикалық жұмыс кезінде дененің орын ауыстырудың жүрілген жолға тең болу себебі неде?

Жауабы: Түсірілген күштің бағыты дененің қозғалу бағытына сәйкес болуына байланысты.

5. Жұмыстың формуласын көрсет

Жауабы : А = F*S ; жұмыс =күш*жол

6. Қуатты табу үшін істелген жұмыстың шамасын сол жұмысты істеуге кеткен уақытқа бөлу керек, оның себебі неде?

Жауабы: Бір жұмысты орындау үшін әр түрлі қозғалтқыштар әр түрлі уақыт жұмсайды.

Қуат = N = $\frac{A}{t}$

7. Екі бала бірін-бірі шанамен сүйреді. Бұл жағдайда олар механикалық жұмыс істеді ме?

Жауабы: Олар механикалық жұмыс жасады, өйткені олар күш жұмсап, орын ауыстырады .

8. Массалары әр түрлі екі қыз бала баспалдақпен жарыса жүгіріп, үйдің үшінші қабатына бір мезгілде көтерілді. Бұл жағдайда олар бірдей қуат өндірді ме?

Жауабы: Екі қыз баланың өндірген қуаты бірдей емес, себебі қуат уақытқа және жасалынған жұмысқа тәуелді .

/5мин/ (әр топқа 2 мин уақыт беріледі/

-топ басшылары бағалап отырады

Үй тапсырмасы: пар 51, 52. Есеп 21 слайд

Бөлме желдеткіші қозғалтқышының қуаты 30Вт болады. Ол 10 минутта қанша жұмыс істейді?

Берілгені: SI Формуласы: Шешуі:

N = 35Вт

t = 10мин = 600с

A = ?

Сергіту сәті көзге жаттығу. 13 слайд

3 тапсырма. «Қолдану аялдамасы»Есептер шығару 14слайд, 15 слайд

1. Машина 72 км/сағ жылдамдықпен бірқалыпты қозғалып келеді. Егер оның моторының тарту күші 2000 Н болса, онда ол 10 с-та қанша жұмыс атқарады.

Берілгені: Шешуі: Есептелуі:

$\vartheta$ =72 км/сағ= 20м/с А= F*S А=2000Н*20м/с*10с= 4 Дж=400кДж

F= 2000 Н

t =10 c S= * t

А= F* * t

Т/к; А=? Жауабы:400 кДж

2. Қуаты 30 Вт желдеткіш 10 минутта қанша жұмыс істейді?

Берілгені: шешуі: Есептелуі:

N = 30Bт N= $\frac{А}{t}$ ; А=N·t А= 30Вт·600с=18000Дж=18кДж

t=10 мин=600с

Жауабы:18 кДж

Т/к: А-?

3. Салмағы 4 кг жәшікті 2, 5 ке биіктікке көтергенде істелген жұмыс неге тең?

Бер: Шешуі: Есептелуі:

m=4 кг А=F·S А=4 кг·9, 8Н/кг·2, 5 м=100Дж

Һ=2, 5 м F= mg; S=Һ

Т/к: А-? A= mg·Һ

Жауабы: 100 Дж

4. "Волга"автомобилі 2 сағатта 110 кДж жұмыс атқарса, оның қуаты неге тең?

Бер: Шешуі: Есептелуі : t=2 сағ=7200 с

А=110 кДж=11 Дж N= $\frac{\mathbf{11}дж}{\mathbf{7200}с}$ =15Вт

Т/к: N=? Жауабы:15 Вт

5. Массасы 0, 5 кг қаршыға ауа ағынымен 60 м биіктікке көтерілген . Ауырлық күшінің жұмысын анықтаңдар?

Бер: Шешуі: Есептелуі:

А=F· S А=0, 5 кг·10н/кг·60 м=300Дж

m= 0, 5 кг F=mg; S=Һ

Һ= 60м A=mg·h

Т/к: А=? Жауабы:300Дж

6. Салмағы 120 Н бір шелек суды тереңдігі 20 м құдықтан 15 секунд ішінде көтеріп шығару үшін адамның өндіретін орташа қуаты қандай? Бер: Шешуі: Есептелуі: Р=120 Н N= $\frac{А}{t}$ N= $\frac{120Н\ \cdot 20\ м}{15\ с}$ = $\frac{2400}{15}$ =160 Вт

һ=20 м А= Р·Һ

t=15 с N= $\frac{Р \cdot Һ}{t}$ Жауабы :160 Вт

Т/к: N _орт -?

Уақыт жеткілікті болса, оқулықтағы 36 жаттығу 1, 2, 4

4 тапсырма. «Дұрыс жауапты таңда» /тест/. / 5мин/ 16, 17, 18 слайд

1. Механикалық жұмыстың формуласын тап.

А) А = В) А = F · S С) А= Д) А= F·t

2. Қуаттың анықтамасына сәйкес формуланы көрсет?

А) N= $\frac{\mathbf{А}}{\mathbf{t}}$ В) N= $\frac{S}{t}$ С) N= $\frac{\vartheta}{t}$ Д) N=

3. ХБ жүйесінде жұмыстың өлшем бірлігі қалай аталады?

А) Па В) м/с С) Дж Д) Вт

4. Қуаттыі ХБ жүйесіндегі өлшем бірлігі қандай?

А) Па В) м/с С) Дж Д) Вт

$\frac{А}{\vartheta}$

5. 5 мВт-та қанша ватт бар ?

А) 5·10 ^-3 В В ) 10 ^-3 Вт С) 5·10 ^-3 Вт Д) 5·10 ^-6 Вт

6. 1 мк Дж -да қанша джоуль бар?

А) 0, 1 Дж В) 0, 001 Дж С ) 1 Дж

-топ басшылары бағалап отырады (Келесі слайд «Өздерін тексеру»)

Жаңа тақырып бойынша мұғалімнің қорытындысы. Сұрақ қою арқылы оқушылардың жаңа сабақты қалай меңгергенін анықтайды. 19 слайд

скаляр шама скаляр шама

N N = А=F*S А

1Вт = 1 1Дж=1Н*м