Рационал сандарды көбейту жайлы

Математика пәні мұғалімі Ауезханова Гүлмира Жұмағалиқызы

Қостанай облысы Жангелдин ауданы

Қаражан Топев орта мектебі

Математика 6-сынып

Сабақтың тақырыбы: Рационал сандарды көбейту

Сабақтың мақсаты:

Білімділік: Рационал сандарды көбейту ережелерін түсіндіру,

оны есептер шығаруда дұрыс қолдана алуға үйрету.

Дамытушылық : Оқушылардың ойлау қабілетін дамыту, өзбетінше жұмыс жасай білуге

дағдыландыру.

Тәрбиелік : Оқушыларды өз бетімен еңбектенуге, есептер шығару барысында дәлдікке, ұқыптылыққа, шапшаңдыққа, ойын дәйекті баяндай білуге тәрбиелеу.

Сабақтың түрі: жаңа ұғымды игеру сабағы

Сабақтың әдіс-тәсілдері: түсіндіру, сұрақ-жауап, топпен жұмыс.

Сабақтың көрнекілігі: интерактивті тақта, презентация, кеспе қағаздар, электронды оқулық, формулалар

Сабақтың барысы: 1. Ұйымдастыру. Оқушыларды түгендеп, сабаққа даярлығын қадағалау. Оқушыларды 3 топқа бөлу.

2. «Миға шабуыл»- өтілген тақырыптарды пысықтау.

1-топ. 1. Натурал сандар дегеніміз не?
2. Қарама-қарсы сандарды қосу? 3. -100 бен -12 қайсысы үлкен? Неліктен?

2- топ 1. Бүтін сан дегеніміз не? 2. Таңбалары бірдей рационал сандардың қосу. 3. Координаталық түзу дегеніміз не?

3- топ 1 . Рационал сан дегеніміз не? 2. Таңбалары әртүрлі рационал сандардың қосу. 3. Координаталық түзуде А(-3) және В(8) нүктелерінің арақашықтығы неге тең?

3. Жаңа сабақты түсіндіру.

1 . Б і л у «Сәйкестендіру тест "

-0, 73+5, 27 -5, 52.

2. 1-10 -2, 5

100+(-0, 25) -15, 6.
-3, 42-2, 1 0.
0 - 2, 5 99, 75.
4 -(- 0, 78) 4, 78.
-3, 32+(-4) -7, 32.
-6, 3+6, 3 -9
-5, 6 -10 4, 54 .
Түсіну

Түсіну. «Мағынаны тану.

1 мин 3м тереңдікке сүңгейді. 2 мин, 5 мин -та қанша тереңдікке сүңгейді?

Шешуі: 1мин. -3м, 2мин -6м, 5мин. -15 м барады.

Рационал сандарды көбейтуде көбейткіштердің құрамында теріс сандар болатындықтан, алдымен көбейтіндінің таңбасы анықталады.
1. Егер көбейткіштердің таңбалары әртүрлі болса:
-4 · 3 =(-4) +(-4) +(-4) =-12
-0, 35· 3=(-0, 35) +(-0, 35) +(-0, 35) =-1, 05
Таңбалары әртүрлі екі рационал санды көбейту үшін:

көбейткіштердің модулін көбейту керек;

2) шыққан санның алдына «-» таңбасын қою керек.

(-8) · 6=-(8· 6) =-48

Таңбалар ережесі: (-) · (+) =(-) (+) · (-) =(-)

Формуламен берілуі: (-а) · в=-ав а· (-в) =-ав

2. Егер көбейткіштердің таңбалары бірдей болса:

4· 15=60, 12· 10=120 -0, 4· (-0, 1) =0, 04

-7 · (-5) =35 -0, 2· (-1, 5) =0, 3 -2· (-15) =30

Екі теріс санды көбейту үшін көбейткіштердің модульдерін көбейту керек.

-8· (-10) =8· 10=80

Таңбалар ережесі: (+) · (+) =(+) (-) · (-) =(+)

Формуламен берілуі: (-а) · (-в) = ав

Көбейткіштердің саны екіден көп болған жағдайды теріс көбейткіштер саны жұп болса, көбейтінді оң сан болады.

Мысалы: (-8) · (-3) · (-2) · (-0, 5) =24

Көбейткіштердің саны екіден көп болған жағдайды теріс көбейткіштер саны тақ болса, көбейтінді теріс сан болады.

Мысалы: (-3) · (-2) ·(-7) =-42

Егер көбейткіштердің біреуі нөлге тең болса, онда көбейтінді де нөлге

тең болады.

Мысалы: (-8, 9) · 0=0 0· (-45) =0

Кез келген санды 1-ге көбейткенде, көбейтінді сол санның өзіне тең болады, ал санды -1 -ге көбейткенде, көбейтінді сол санға қарама -қарсы санға тең болады.

Мысалы: -8 · 1=8 -5, 6· 1=-5, 6 23 · (- 1) =-23 45, 9 · (- 1) =-45, 9

Формулар: а· 0=0 -а· 0=0 а· 1=а а·(-1) =-а

-а· 1=-а -а·(-1) =а