"натурал және бүтін көрсеткішті дәреже"- тарауына қайталау есептерін шығару

Сабақ тақырыбы: «Натурал және бүтін көрсеткішті дәрежелер» тарауына
есептер шығару.
Сабақтың мақсаты:
Білімділік: «Натурал және бүтін көрсеткішті дәрежелер» тарауы бойынша
алған білімдерін жалпылап, тиянақтау, қосымша мәліметтер беру.
Дамытушылық: Тиімді әдіс- тәсілдер арқылы оқушылардың ой- өрісін кеңейту ,
өздігінен жұмыс жасау, іздену, шығармашылық қабілеттерін дамыту.
Тәрбиелік: Оқушыларды нақтылыққа, ұйымшылдыққа, ұқыптылыққа, дәлдікке
тәрбиелеу.
Сабақтың типі: Білімді бекіту сабағы.
Сабақтың әдіс- тәсілдері: графикалық диктант, ауызша есептер шығару,
өзіндік ізденіс (тарихи мағлұмат), деңгейлік тапсырмалар, шығармашылық
тапсырмалар.
Көрнекілігі: карточкалар, нақыл сөз, кестелер.
Сабақтың барысы:
І. Ұйымдастыру кезеңі: (сәлемдесу, түгендеу, сабақ мақсатын оқушылармен
анықтау, топ жетекшілерін сайлау: І топ: Анель, ІІ топ: Арман, ІІІ топ:
Мақсұт).
ІІ. Үй тапсырмасын тексеру: топ жетекшілері есеп береді № 112, 114, 142.
ІІІ. Өтілген материалдың игерілуін тексеру:
1. Графикалық диктант: иә- жоқ
- Негіздері бірдей дәрежелерді бөлгенде негізін өзгеріссіз қалдырып,
бөлінгіштің дәреже көрсеткішін бөлгіштің дәреже көрсеткішіне қосамыз
(азайтамыз)
- (а 3)2 = а 5 тең (а 6)
- (- 3х2у8)2 = 9х4у16
- Дәрежені дәрежеге шығарғанда, негізін өзгертпей дәреже көрсеткіштері
қосылады.
- 3-5 ∙ 33 = [pic] тең ([pic])
- Бөлшекті дәрежеге шығарғанда, оның аламының да, бөлімінің де әрбір
көбейткішін осы дәрежеге шығарады.
- (2999+ 3001)0 = 6000 –ға тең?
- Негіздері бірдей дәрежелерді көбейткенде, олардың дәреже көрсеткіштерін
қосып, негіздерін өзгеріссіз қалдырамыз .
- (-а)10 ∙ а5 ∙ (- а)3 = а 18 (- а 18)

2. Ауызша есептер шығару арқылы жасырылған сөйлемді тауып, мағынасын ашу:
(а6х2)3 (Б) 1,4с4∙20с10 (І) 3а5в5)2 (Л)
7с8 (2с3)2 (І) (2а2х)3 (М)
102 – 52 (Қ) [pic] (А) (7-9)5∙1250 (З) х12 ∙ (х2)3
(Ы)
3 а3 ∙ (-ав2)4 (Н) х5 :(х∙х4) (А)

|Б |Қ |Л |З |Н |
|а18х6 |75 |9а10в10 |-32 |3а7в8 |
|Ы |І |А |М | |
|Х18 |28с14 |1 |8а6х3 | |

«БІЛІМ- ҚАЗЫНА»
ІҮ. Тарихи деректерге шолу:
1. Ұлы грек математигі Пифагор санның натурал көрсеткішті дәрежесін
қандай да бір фигура түрінде көрсетуге болатындығын анықтаған.
22
|• |• |
|• |• |

32
|• |• |• |
|• |• |• |
|• |• |• |

42
|• |• |• |• |
|• |• |• |• |
|• |• |• |• |
|• |• |• |• |

2. Ағылшын математигі С. Стивин санды дәреже түрінде жазуды ойлап
тапты: 3(3) + 5(2) – 4 . Қазіргі кездегі түрі:33 + 52 – 4
3. Дәрежені ең көп қолданатындар астрономдар. Олар әр қадамдарында алып
сандармен кездеседі және олармен есептеулер жүргізеді. Мысалы:
Андормеда тұмандығына дейінгі ара қашықтық 95000000000000000000 км ,
Күн массасы жуықтап алғанда 2000000000000000000000000000000 кг.
Осындай алып сандарды жазу , есептеу қиындыққа соғады. Сондықтан санды
стандарт түрде жазуды қолданады. [pic]км и [pic]кг. Сонымен қатар
дәрежені биологтар, химиктер де қолданады.
4. Ертеде Ежелгі славяндықтар алып сандарды жаза білген, олардың арнайы
атаулары болған:
«тысяща» = [pic], «тьма» = [pic], «легион» =
[pic],
«леодр» = [pic], «ворон» = [pic], «колода» =
[pic].
Ү. Білімді бекіту:
1. Деңгейлік тапсырмалар:
І- деңгей: « 3 »
1.Өрнектің мәнін тап:   24 ·с-3, мұндағы с = [pic].
2. Амалды орында:
а) (х7)3 · х12; 
б) х -12 : х 3;  
в) ( 3 х6 )3; 
3. k- ның қандай мәнінде теңдік дұрыс болады: 58 : 5k = 54
ІІ деңгей: « 4 »
Есепте :
[pic]
ІІІ деңгей: « 5 »
х-ті тап: х [pic] 26 [pic] 29 = 217

2. Шығармашылық тапсырмалар:
1. Бос төркөздерді толтыр:

8 а5 = 2а3 [pic]
(5а2 в)2 [pic] = 125 а8 в3

12 а6 в4 [pic] = 2,4 а8в5
6а3 [pic] ( )2 = 24 а13

-[pic]а7в [pic] = 3а10 в15

5 тапсырма- “5” 4 тапсырма - “4” 3 тапсырма- “3”
ҮІ. Қорытындылау:
1. «Ой толғаныс»: Бүгінгі сабақтан не алдым?

|Білемін |Білдім |Білгім келеді |
| | | |

2. Өзара бағалау: Оқушылармен бірігіп оқушы білімін бағалау.
Бағалау парағы
Аты- жөні ______________________
|№ |Қызмет түрі |Бағалау |
|1 |Графикалық диктант | |
|2 |Ауызша жаттығулар | |
|3 |Тарихи деректерге шолу | |
|4 |Деңгейлік тапсырмалар | |
|5 |Шығармашылық тапсырмалар | |

3. Үй тапсырмасы: № 140, 145, 147