Ерте орта ғасырлардағы федалдар

Әлімбетова Жанат Кәдірқызы

Қызылорда қаласы,

Қараөзек ауылы

№39 «Қызылөзек» орта мектебі

Тарих пәнінің
мұғалімі

Сабақтың тақырыбы: Ерте орта ғасырлардағы федалдар

Сабақтың мақсаты: 1) Оқушыларға федалдық саты туралы түсінік
беру.Федалдардың тұрмысы мен әдет-ғұрпы,олардың замогтары туралы мағлұмат
беру.

2) Өз бетінше ізденіске,есте сақтау,ойлау қабілеттерін дамыту.

3) Адамгершілікке,елін сүюге,өзге елдердің тарихына құрметпен қарауға
тәрбиелеу.

Түрі:аралас сабақ

Әдісі: сұрақ-жауап,баяндау

Көрнекілігі: сызба,суреттер,кесте

Сабақтың барысы:

Ұйымдастыру кезеңі.

I.Оқушыларды түгендеу,назарларын сабаққа аудару.

II.Үй тапсырмасын сұрау: «Кім жылдам» ойыны арқылы сұрау.

1.Федапдық құрлыстың басты белгісі қандай?

2. Поместье деген не?

3. Федалдық құрылыс оған дейінгі құрылыстарға қарағанда не себепті
озық болды?

4.Натуралды шаруашылық дегенді қалай түсінесің?

5.Еуропадағы федалдық бытыраңқылықтың себептері неды?

6.Федалдық өзара қырқысулар дегеніміз не?

III.Жаңа сабақ жоспары:

1.Федалдық саты.

2.Федалдардың тұрмысы мен әдет-ғұрыптары.

3.Федалдардың замогы.

1. Федалдық құрылыстың тағы бір ерекшелігі-федалдар атақ-лауазымы бойынша
бірнеше сатыға бөлінді.

| Федалдық сатылар |Атқаратын міндеттері |
| Король |Жоғарғы сот және әскер қолбасшысы |
|Герцогтер мен графтар |Жүздеген деревняларды басқарып,үлкен |
| |әскери отряды болды. |
|Барондар мен виконттар |Жиырма-отыз деревняларды басқарып,шағын |
| |әскер ұстады. |
|Рыцарьлар |Атты әскерилер |
|Шаруалар федалдық сатыға кірмеді |Сатыдағы федалдарды |
| |азық-түлік,киім-кешекпен қамтамасыз ету |

Мырзалардың бір-біріне сатылы бағыныштылығы әр елде әр түрлі болды.

Германияда- Федалдық сатыда тұрғандардың бәрі төменнен жоғарыға қарай

корольге бағынышты болды.

Францияда- «менің бағыныштымның бағыныштысы маған бағынышты емес»

дегенқағиданы ұстанды.

Барлық елдердегі федалдық сатыға ортақ тәртіптер де болды.Ол-соғыс
жағдайында әр бағыныштының қару-жарағымен өз мырзасының қол астына сапқа
тұру.

2.Федалдар өз иеліктеріндегі шаруашылықты ұйымдастырып,бақылап отырды.Халқы
алдында шебер басшы-федалдың шаруашылығы өркендеп,дами түсті.Еңбекқор,іскер
федалдар елді,жерді көркейтті.

Рыцарьлар

Әскери федалдар Кәсібі-соғыс Үміткердің жер үлесі «феоды»
болу

керек

Рыцарьлардың мінез-құлық ережелері мен міндеттері олардың кодексінде
тұжырымдалды.

XVI ғасырда тұрақты армияның құрылуына,оқпен атылатын қарудың таралуына
байланысты рыцарьлардың рөлі азая бастады.Олар дворяндарға айналды.

3. Замок-федалдардың берік қорғалған мекен-жайы,оның жерлерінің
әкімшілік орталығы.

IV. Сабақты бекіту: Сәйкесін тап.

| Федалдық сатылар |Атқаратын міндеттері |
| Король |Атты әскерилер |
|Герцогтер мен графтар |Жиырма-отыз деревняларды басқарып,шағын |
| |әскер ұстады |
|Барондар мен виконттар |. Жүздеген деревняларды басқарып,үлкен |
| |әскери отряды болды. |
|Рыцарьлар | Жоғарғы сот және әскер қолбасшысы. |

2. «Бәйге» ойыны.

1.Феодалдық саты қандай баспалдақтарға бөлінді?

2.Феодалдық саты қандай мақсатқа қызымет етті?

3.Феодалдар шаруашылығы қалай дамыды?

4.Рыцарьлардың басты міндеті қандай болды?

5.Рыцарь атану үшін үміткердің несі болу керек?

6.Замок деген не?

V.Бағалау.

VI. Үйге тапсырма:Параграф 10.